VMware Workstation 17 Üzerinde Debian 11 Kurulumu

Bu yazımızda, Windows 10 PC üzerinde kurulu olan VMware Workstation 17 Pro sanallaştırma yazılımı ile yeni bir sanal makine üzerine harika bir Linux dağıtımı olan Debian’ın 11 Bullseye son sürümünü kuracağız ve ardından host ile VM arasında dosya paylaşımı yapabilmek için VMware Tools araçlarını yükleyeceğiz.

Windows 10’da VMware Workstation 17 Pro Kullanarak Sanal Makine Üzerine Debian 11 (11.5) Nasıl Kurulur?

Debian Linux, açık kaynak kodlu ücretsiz bir bir işletim sistemidir ve içerisinde ev veya iş kullanıcılarının tüm işlerini gerçekleştirebileceği birçok ücretsiz araç içerir. Bu uygulamalara örnek olarak başta ofis dökümanlarını oluşturmak veya düzenlemek için LibreOffice ve çeşitli video dosyalarını açabilmek için VLC Media Player verilebilir.

Debian’ı bilgisayarınızın hard diskini kullanmadan ve mevcut işletim sisteminizi bozmadan bir DVD veya USB bellek aracılığıyla da Live olarak kullanabilir ve deneyimleyebilirsiniz. Eğer daha sonradan PC’nize bu sistemi kurmayı planlıyorsanız Live CD üzerinden sistem kurulumunu başlatabilirsiniz.

Debian işletim sistemini Live olarak kullanmak yerine host bilgisayarınızda kurulu sistemin içerisinde VMware Workstation gibi bir sanallaştırma yazılımı kullanarakta kullanabilirsiniz. Özellikle, deneyimlemek istediğiniz bir Linux dağıtımını sanal makinede kullanmak akıllıca bir fikir olabilir.

VMware firması tarafından geliştirilen Workstation Pro yazılımı ücretlidir, fakat ücretsiz versiyonu için Player sürümünü kullanabilirsiniz. Workstation Pro, kuracağınız sistemin daha gelişmiş özelliklerini aktif edebilir veya yeni teknolojileri test etmek için profesyonel bir VM oluşturmanıza izin verir.

Debian ISO Kurulum İmaj Dosyası Nasıl İndirilir?

Debian Linux’u bilgisayarınıza ISO olarak indirmek için öncelikle debian.org websitesini ziyaret etmeniz gerekir.

Websitesini görüntüledikten sonra, ISO dosyasını indirmek için üst menüde yer alan seçeneklerden Getting Debian seçeneğine tıklayınız. Daha sonra, Download an installation image seçeneği altında “complete installation image” linkine tıklayınız. Daha sonra “Download CD/DVD images using HTTP” bağlantısına tıklayınız ve ardından “Official CD/DVD images of the stable release” altbaşlığında amd64 tıklayınız.

CD ve DVD olmak üzere iki başlık göreceksiniz, DVD başlığındaki amd64 seçeneğine tıklarsanız İnternet bağlantısının mevcut olmadığı veya çok yavaş olduğu ortamlar için birçok aracı içerisinde barındıran DVD imajını indirme websayfasına yönlendirileceksiniz.

Websayfasını biraz aşağıya indirdikten sonra “debian-11.5.0-amd64-DVD-1.iso” adında 3.6 GB boyutundaki ISO dosyasını bilgisayarınıza indirebilirsiniz.

Debian İçin Yeni Bir Sanal Makine Oluşturma

VMware sanallaştırma yazılımında bir işletim sistemini düzgünce kurabilmeniz ve çalıştırabilmeniz için sanal makine ayarlarını doğru olarak yapılandırmanız gerekir.

   Adım 1

VMware sanallaştırma yazılımını çalıştırdıktan sonra, Create a New Virtual Machine (Yeni Bir Sanal Makine Oluştur) seçeneğini üzerine tıkladıktan sonra aşağıdaki gibi bir Wizard (Sihirbaz) açılacaktır.

Virtual Machine Sihirbazında Custom (advanced) seçeneğini işaretleyiniz ve ardından Next (İleri) butonuna tıklayınız.

   Adım 2

Sanal makinenin donanım uyumu ayarını 17.x olarak yapılandırınız. Eğer VM’yi kurduktan sonra ilerleyen zamanlarda Workstation programını daha yeni bir sürüme yükselttiğinizde donanım uyumluluğunu değiştirmeyi unutmayınız.

   Adım 3

Guest İşletim Sistemi Kurulum sihirbazında I will install the operating system later (İşletim sistemini daha sonra kuracağım) seçeneğini işaretledikten sonra Next’e tıklayınız.

   Adım 4

Sanal bilgisayara kuracağınız işletim sisteminin türünü ve versiyonunu bu pencereden yapılandırabilirsiniz. Önce Linux seçeneğini işaretleyiniz ve Version kısmında listelenen seçeneklerden Debian 10.x 64-bit’i seçtikten sonra Next’e tıklayınız.

   Adım 5

Sanal bilgisayarınızı kurmak istediğiniz konumu bu pencereden seçebilirsiniz. Eski bir bilgisayara sahipseniz ve mekanik bir disk kullanıyorsanız bu pencerede VM’nin konumunu harici bir SSD disk üzerine depolayarak daha fazla performans artışı elde edebilirsiniz.

Sanal makineniz için bir isim yazınız ve ardından depolamak istediğiniz yeri seçtikten sonra Next ile devam ediniz.

   Adım 6

Processor Configuration (İşlemci Yapılandırması) penceresinde, PC’nizin işlemci gücüne göre sanal makinenize bir değer belirleyiniz ve Next’e tıklayınız.

   Adım 7

Memory penceresinde de aynı şekilde, varolan host’unuzun RAM boyutuna göre bir değer belirleyiniz.

   Adım 8

Network Type (Ağ Tipi) penceresinde, varsayılan olarak seçili olan NAT’ı kullanabilirsiniz. Eğer Virtual Network Editör üzerinde Bridged ağı yapılandırdıysanız bu türü seçebilirsiniz.

   Adım 9

Kontrolör türü için varsayılan seçeneği (LSI Logic) etkin bırakınız ve Next butonuna tıklayınız.

   Adım 10

Sanal diskin türü olarak en yeni teknoloji olarak bilinen NVMe türünü seçiniz. Debian sisteminin daha eski sürümlerini kurmaya çalışırsanız, NVMe disk yapısını destekleyip desteklemediğini öğrenmeniz gerekir. Eğer desteklemiyorsa disk türünü SATA veya SCSI olarak değiştirebilirsiniz.

   Adım 11

Select a Disk (Bir Disk Seçme) penceresinde, sıfırdan bir Debian yükleyeceğiniz için Create a new virtual disk (Yeni bir sanal disk oluştur) seçeneğini seçmelisiniz.

Eğer Debian ISO dosyasını kullanmak yerine VMDK dosyasını kullanmak istiyorsanız, sanal makine kurulumunda bu pencerede Use an existing virtual disk (Varolan bir sanal disk kullan) seçeneğini seçmeniz gerekir.

   Adım 12

Specify Disk Capacity (Disk Kapasitesi Belirt) penceresinde yeni sanal disk için bir boyut belirleyiniz ve sanal diski tek dosya olarak depolamayı işaretledikten sonra Next’e tıklayınız.

   Adım 13

Disk dosyasını yedeklemek istediğiniz konumu bu pencereden değiştirebilirsiniz. Bu penceredeki yapılandırma yalnızca oluşturulacak sanal diskin konumunu değiştirecektir.

   Adım 14

Sanal bilgisayar için özet donanım bilgileri aşağıdaki gibidir. Şimdi, extra birkaç ayarı etkinleştirmek için Customize Hardware (Donanımı Özelleştir) butonuna tıklayınız.

   Adım 15

Processors (İşlemciler) aygıtına tıkladıktan sonra sağ kısımda görüntülenen Virtualization Engine (Sanallaştırma Motoru) altındaki tüm sanallaştırma seçeneklerini etkinleştiriniz.

• Virtualize Intel VT-x/EPT or AMD-V/RVI
• Virtualize CPU Performance Counters
• Virtualize IOMMU (IO Memory Management Unit)

   Adım 16

Sanal makineye Debian 11 ISO dosyasını eklemek için CD/DVD / Use ISO image file (ISO imaj dosyası kullan) / Browse (Gözat) butonuna tıklayınız ve dosyayı ekleyiniz.

   Adım 17

Debian sanal makinenizde USB 3.0/3.1 aygıtlarını kullanarak daha hızlı dosya transferi yapabilmeniz için USB Controller aygıtı ayarlarından Compatibility (Uyumluluk) ayarını 3.1 olarak değiştiriniz.

   Adım 18

Son olarak, Display (Görüntü) aygıtı ayarlarından 3D Graphics (Accelerate 3D Graphics) seçeneğini etkinleştiriniz ve video belleğini hostunuzun destekleyebildiği bir boyuta yapılandırınız.

   Adım 19

Debian sanal bilgisayarınızın tüm ayarlarını doğru olarak yapılandırdıktan sonra özet penceresindeki ayarları tekrar kontrol ediniz ve sihirbazı kapatmak için Finish (Bitir) tıklayınız.

   Adım 20

Bu adıma kadar Debian dağıtımı için yeni bir sanal sistem hazırladınız. Şimdi, VM’yi çalıştırmak ve sistem kurulumuna başlamak için Power on this virtual machine (Bu sanal makineyi açın) seçeneğine tıklayınız.

Debian 11 Kurulumu

Debian guest işletim sistemini hazırladıktan sonra tek yapmanız gereken Linux dağıtımını VM’ye kurmaktır.

   Adım 1

Sanal bilgisayarınızı çalıştırdıktan sonra, Debian GNU/Linux installer menu (BIOS mode) ekranında Graphical Install (Grafiksel Kurulum) seçeneği üzerinde Enter’a basınız.

   Adım 2

Debian işletim sistemi dilini yani görüntüleme dilini seçiniz ve Continue (Devam Et) butonuna tıklayınız.

   Adım 3

Select your location (Lokasyonunuzu Seçin) penceresinde, yaşadığınız ülkenizi seçiniz ve Continue butonuna tıklayınız.

   Adım 4

Configure the keyboard (Klavyeyi Yapılandır) penceresinde, kullanmak istediğiniz klavye düzeninizi yapılandırınız ve Continue tıklayınız.

   Adım 5

Configure the network (Ağı Yapılandır) penceresinde, sisteminizi bir ağa tanımlamak için host adı yazmanız gerekir. Aşağıdaki görseldeki gibi varsayılan olarak yapılandırılan ismi seçebilir veya ağ ortamınıza uygun olarak bir hostname adı belirleyebilirsiniz.

   Adım 6

Eğer bir ev kullanıcısı iseniz, Domain Name kısmını boş bırakabilirsiniz.

   Adım 7

Bu adımda, Debian sisteminizin Root hesabı için güçlü bir parola oluşturunuz ve Continue tıklayınız.

   Adım 8

Yönetimsel olmayan aktiviteler için Root hesabı yerine oluşturulacak yeni bir hesap tanımlamak için Set up users and passwords penceresinde tam adınızı veya başka bir şey yazınız ve ardından Continue tıklayınız.

   Adım 9

Hesabınız için kullanıcı adınızı küçük harfler ile tekrar yazınız. Veya bir önceki adımda Ad ve Soyad’ınızı yazdıysanız bu pencerede sadece adınızı yazabilirsiniz.

   Adım 10

Oluşturduğunuz yeni kullanıcı hesabınıza bir parola eklemek için bu pencerede her iki text alanına güçlü bir parola yazınız.

   Adım 11

Yaşadığınız konuma göre zaman diliminizi seçiniz ve Continue tıklayınız.

   Adım 12

Partition Disks penceresinde, Linux/Debian sistemini ilk defa kullanacak biriyseniz, Guided – Use Entire Disk / Kılavuzlu – Tüm Diski Kullan seçeneğini seçerek devam etmenizi öneririz.

   Adım 13

Bu aşamada bölümlendirilecek sanal diskinizi seçiniz.

   Adım 14

Aynı şekilde, kurulum sihirbazının da belirttiği gibi yeni bir kullanıcı iseniz, All files in one partition (Tüm dosyalar tek bölümde) seçeneğini seçerek Continue tıklayınız.

   Adım 15

Debian sanal makine için disk ayarlarının bir özeti aşağıdaki pencerede size gösterilecektir. Eğer disk bölümlemede bir değişiklik yapacaksanız, Go Back (Geri Git) butonuna tıklayarak önceki yapılandırma adımına dönebilirsiniz.

Finish partitioning and write changes to disk (Bölümlemeyi bitir ve değişiklikleri diske yaz) seçeneğini seçerek devam ediniz.

   Adım 16

Sanal NVMe disk üzerinde yapılan değişikliklerin etkin olması için Yes (Evet) seçeneğini seçiniz ve ardından Continue tıklayınız.

   Adım 17

Bazı ek paketlerin sisteminize kurulması için sihirbazın ek DVD kurulum medyası taramasını istiyorsanız, Yes seçeneğini işaretleyerek devam ediniz.

   Adım 18

Debian sanal sisteminize İnternet’ten bir program indirmeye ve kurmaya çalıştığınızda sisteminizde tanımlı mirror (yansıma) adresleri kullanılır. Eğer sisteminize bu adresleri manuel olarak daha sonra eklemeyi istiyorsanız burada No seçeneğini seçebilirsiniz.

Bir program kurmaya çalışırken repository adresleri yerine ilk önce kurulum medyası taranacaktır. Eğer kurmak istediğiniz program DVD medyasında mevcut değilse İnternet’teki mirror ağından çekmeniz gerekir. Bu yüzden Network Mirror kullanmanız gerekeceği için Yes ile devam ediniz.

   Adım 19

Debian archive mirror country penceresinde, Network Mirror ayarı için ülkenizi seçebilirsiniz. Çünkü, size daha yakın olan sunuculardan daha hızlı bir şekilde dosya indirebilirsiniz.

   Adım 20

Debian archive mirror için genellikle en çok tercih edilen sunucuyu (deb.debian.org) seçiniz ve devam ediniz.

   Adım 21

Eğer ağ ortamınızda bir Proxy sunucu kullanıyorsanız bu pencereden yapılandırabilirsiniz. Eğer kullanmıyorsanız, buradaki kutucuğu boş bırakınız ve devam ediniz.

   Adım 22

Sisteminizde en sık kullandığınız uygulamaların istatistiklerini her hafta sunucuya göndermeyi istiyorsanız Yes ile devam ederek ayarları yapılandırabilirsiniz.

   Adım 23

Debian sisteminin varsayılan masaüstü ortamı GNOME ile devam edebilirsiniz ve tercih ettiğiniz bir masaüstü ortamını seçebilirsiniz.

Software Selection (Yazılım Seçimi) penceresinde, kullanmak istediğiniz masaüstü ortamını seçiniz. Genellikle Linux sistemlerde masaüstü ortamı seçmek kullanıcının tercihidir.

   Adım 24

Birincil sanal sürücüye GRUB Boot Loader’ı yüklemek için Yes’i seçiniz ve devam ediniz.

   Adım 25

Boot loader kurulumu için /dev/nvme0n1/ sürücüyü seçiniz ve Continue tıklayınız.

   Adım 26

Debian kurulumunu tamamladıktan sonra kurulum medyasını VM’den çıkarınız ve sisteminizi yeniden başlatınız.

   Adım 27

GNU GRUB menüsünde Debian GNU/Linux seçeneğinde Enter’a basınız.

   Adım 28

Oluşturduğunuz kullanıcı adınızı ve parolanızı yazdıktan sonra Enter’a basarak oturum açınız.

   Adım 29

Kurulumunu yaptığınız Debian sisteminin versiyonunu Settings (Ayarlar) / About (Hakkında) kısmından kontrol edebilirsiniz.

VMware Tools Kurulumu

VMware Workstation ile Debian kurduktan sonra sanal bilgisayarın sürücülerini kurmanız gerekebilir. Normal şartlarda host bilgisayarın ağ bağlantısı mevcut ise VMware Tools yani sanal makine araçları otomatil olarak kurulur.

Eğer sanal makinenizi daha sonradan İnternet’e bağlamanız gerekiyorsa, VMware Tools manuel olarak kurmanız gerekir.

   Adım 1

VMware Tools otomatik olarak kurulmadıysa guest sisteminizin ekran çözünürlüğü alttaki görseldeki gibi olacaktır. Hem ekran çözünürlüğü sorununu gidermek hemde host ile dosya transferi yapabilmeniz için bu araçları kurmanız gerekir.

   Adım 2

Guest makinenizin İnternet’e bağlı olduğundan emin olduktan sonra terminali açınız ve “sudo apt install open-vm-tools-desktop” komutunu yürütünüz ve kurulacak yeni paketleri onaylamak için Y ve Enter’a basınız.

sudo apt install open-vm-tools-desktopCopy

   Adım 3

VMware Tools kurduktan sonra sisteminizi “sudo reboot” komutu ile yeniden başlatınız ve ekran çözünürlüğünü kontrol ediniz.

sudo rebootCopy

   Adım 4

Host sisteminizin masaüstü veya farklı bir konumundan bir belgeyi sanal bilgisayarıza sürükleyip bıraktığınızda dosyanın VM’ye kopyalabilir olduğunu görebilirsiniz.

Shared Folder Yapılandırma

Host ile VM arasında dosya transferi işlerini daha hızlı hale getirebilmek için ek olarak Shared Folder (Paylaşılan Klasör) özelliğini kullanabilirsiniz. Bu özelliği kullanabilmeniz için VMware Tools kurulu olması gerekir, aksi taktirde bu özelliği kullanamazsınız.

   Adım 1

VMware Workstation programının araç menüsünden VM / Settings tıklayınız ve sanal makine ayarları penceresini açınız. Hardware (Donanım) ve Options (Seçenekler) sekmeleri bulunan ayarlar penceresinde Options tıklayınız ve ardından Shared Folders seçiniz.

Sağ kısımda listelenen ayarlardan Folder Sharing (Klasör Paylaşımı) özelliğini Always Enabled (Daima Etkin) olarak yapılandırınız ve ardından Folders bölümünde Add (Ekle) butonuna tıklayınız. Daha sonra, Add Shared Folder Wizard penceresinde gerekli ayarları yapmak için Next’e tıklayınız.

   Adım 2

Name the Shared Folder penceresinde Browse butonuna tıklayınız ve host PC’nizin herhangi bir konumunda yeni bir klasör oluşturunuz ve seçiniz.

   Adım 3

Shared Folder Attributes (Paylaşılan Klasör Özellikleri) ayarlarında Enable This Share (Bu Paylaşımı Etkinleştir) seçeneğini işaretleyiniz ve Finish’e tıkladıktan sonra sanal makine ayarlarını kapatınız.

   Adım 4

Paylaşılan klasörü Debian sanal makinenizde /mnt/hgfs/KlasörAdı konumunda bulabilirsiniz. Paylaşım klasöründe bir dosya veya klasör oluşturunuz ve host PC’niz üzerinden kontrol ettiğinizde dosya paylaşımının başarılı olduğunu görebilirsiniz.

   Adım 5

Debian sisteminizde paylaşılan klasör için istediğiniz bir konumda bir kısayol oluşturabilirsiniz. Örneğin, Documents (Belgeler) konumunda kısayol oluşturmak için terminalde alttaki komutu kullanabilirsiniz.

sudo ln -s /mnt/hgfs/DebianSharedFolder/ ~/DocumentsCopy

   Adım 6

Ortak klasöre daha hızlı erişebilmek için kısayol konumunda sağ tuşa tıklayınız ve Add to Bookmarks (Yer İmlerine Ekle) tıklayınız.

   Adım 7

Sanal bilgisayarınızı yeniden başlattığınızda Shared Folder tıkladığınızda “This location could not be displayed (Bu konum görüntülenemedi)” hatasını görebilirsiniz.

   Adım 8

Shared Folder hatasını gidermek ve kalıcı yapmak için /etc/fstab düzenlemeniz gerekiyor. Bunu yapmak için terminalde “sudo nano /etc/fstab” komutunu yürütünüz ve dosyanın içeriğini görüntüleyiniz.

sudo nano /etc/fstabCopy

   Adım 9

Fstab içerisinde en alt kısma alttaki komutu yazınız ve dosyayı kaydetmek için CTRL + X’e ve ardından Enter’a basınız.

.host:/DebianSharedFolder /mnt/hgfs/DebianSharedFolder fuse.vmhgfs-fuse allow_otherCopy

USB Flash Bellek Kullanımı

Sanal sisteminize boyutu çok yüksek dosyaları kopyalamak istediğinizde bir USB flash bellek kullanmak daha mantıklı olabilir veya harici bir SSD depolama aygıtınızı VM’ye bağlayabilir ve daha hızlı verilerinizi yedekleyebilirsiniz.

   Adım 1

Host bilgisayarınızın USB portlarından birine flash bellek takınız ve içerisinde örnek olarak Backup adlı bir klasör oluşturunuz.

   Adım 2

Guest işletim sisteminize USB diski takmak için VMware araç menüsünden VM / Removable Devices (Çıkarılabilir Aygıtlar) / USB’nizin Adı tıklamanız gerekir. Fakat, Connect (Bağla) seçeneğinin pasif veya grileşmiş olduğunu görüyorsanız bu sorunu çözmek için VMX dosyasını düzenlemeniz gerekir.

   Adım 3

Debian 11 sisteminizi kurduğunuz konuma gidiniz ve VMX dosyasını notepad ile açınız ve (usb.restrictions.defaultAllow = “FALSE” ) değerini “TRUE” olarak değiştiriniz ve dosyayı kaydediniz.

Change: usb.restrictions.defaultAllow = "FALSE"
To: usb.restrictions.defaultAllow = "TRUE"Copy

   Adım 4

Sanal sisteminize USB flash belleğinizi sorunsuzca bağladıktan sonra içerisinde oluşturduğunuz Backup adlı klasörü görebilirsiniz.

   Video

Eski Sürümlerin Kurulumu

   İlgili Yazılar

♦ USB ile Ubuntu Kurulumu
♦ Ubuntu Nasıl Güncellenir?
♦ VMware ile Linux Mint Kurulumu
♦ VMware ile Ubuntu Kurulumu
♦ VMware ile Kali Linux Kurulumu