Bu yazımızda, Microsoft firmasının kendi geliştirdiği Windows işletim sistemlerine entegre bir şekilde sunduğu Windows Defender (Windows Koruma) yazılımı nedir, kullanıcılar için ne işe yarar, antivirüs yazılımının tarihi ve özellikleri hakkında açıklamalar yapacağız.
Microsoft Windows Defender Antivirüs Nedir? Tarihi ve Özellikleri Nelerdir?
Windows Defender, Microsoft tarafından geliştirilen ve Windows Vista’dan Windows 11’e kadar olan tüm işletim sistemlerinde yerleşik olarak bulunan bir antivirüs yazılımıdır. Bu yazılım, bilgisayarınıza bulaşan virüs, truva atı, reklam virüsü, casus yazılım gibi kötü amaçlı yazılımları tespit eder, engeller ve sizi korur.
Windows Defender, eski adıyla Microsoft Security Essentials olarak bilinen bir ürünün yeniden geliştirilen ve markalaştırılan bir sürümüdür. Windows Vista ve sonraki sürümlerinde entegre halde gelen bu güvenlik yazılımı, kullanıcıların ek bir antivirüs programı yüklemelerine gerek kalmadan temel koruma sağlar.
Microsof’un Defender uygulaması, bilgisayarınızda Real-Time (Gerçek Zamanlı) olarak çalışır. Bu sayede bilgisayarınızda anlık olarak algılanan tüm tehditler hızlı bir şekilde tespit eder ve önler. Fakat, yinede sisteminizi manuel olarak veya zamanlanmış görev ile tarayabilir ve tüm zararlı dosyaları veya yazılımları bulabilirsiniz.
Windows Güvenlik Yazılımının Tarihi
Windows Defender’ın ilk ortaya çıkışı, GIANT Antispyware yazılımına dayanır. Microsoft, Aralık 2004 yılında GIANT şirketini satın aldı.
Microsoft, GIANT Antispyware satın aldıktan sonra bu başarılı antivirüs programını 2004 yılından itibaren geliştirdi ve ilk olarak 2006 tarihinde piyasaya sürdü.
Windows Defender, o zamanlar, ilk olarak Windows 2000 işletim sisteminde Antispyware (Casus Yazılım Önleme Programı) olarak görev yaptı. Kötü niyetli kullanıcılar, 2000’li yıllarda İnternet’te casus yazılımları yaygın bir şekilde kullandılar. Microsoft, bu esnada harekete geçerek kendi sistemlerinin güvenliğini korumak amacıyla Defender yazılımının temellerini attılar.
2004 yılında, Microsoft, Defender’ı sistemin Security (Güvenlik) bölümünde sundu. Daha sonra, Windows Vista ve Windows 7 sistemlerine ekledikten sonra, Microsoft Security Essentials ile birlikte birleştirerek sağlam bir antivirüs programı olarak kullanıcılarına sundu.
Microsoft, tarih boyunca bilgisayar virüsleri ile ciddi mucadele etti ve sonunda Windows 10 ve Windows 11 için mükemmel bir sistem koruma yazılımı geliştirdi. Belkide gelecek yıllarda piyasaya süreceği Windows 12 sistemi için de bu yazılımı, gelişmiş bir güvenlik yazılımı olarak sürdüreceklerdir.
Windows Defender Özellikleri
Microsoft’un Windows sistemleri için geliştirdiği Defender güvenlik yazılımının arayüzü basit ve kullanımı çok kolaydır. Sisteminizi yormadan çalışırken, bazı durumlarda yoğun olarak sisteminizi zorlar. Fakat, güvenlik konusuna çok önem veren kullanıcılar açısından bu bir dezavantaj değildir.
Programın arayüzünde sisteminizde virüs tarama zamanlayıcı oluşturma, klasör veya dizin istisna olarak belirleme ve virüs veritabanı güncelleme gibi çeşitleri özellikler yer alır.
Hatta, bazı kullanıcılar önemli verilere sahip bir bilgisayarda sürekli olarak çalıştığında ek bir antivirüs yazılımına da ihtiyaç duyabilirler. Bu yazılımlar ücretli olmasından dolayı yaygın olarak tercih edilmezler. Bunun yerine, tamamen Windows kullanıcılarına ücretsiz bir güvenlik yazılımı olan ve daha çok tercih edilen Windows Defender kullanabilirler.
Bu özellikleri kısaca özetleyelim:
- Gerçek Zamanlı Koruma: Gerçek zamanlı koruma özelliği sayesinde, bilgisayarınızdaki tüm işlemleri izleyerek kötü amaçlı yazılımları hızlı bir şekilde tespi eder ve silersiniz. Bu özelliği ile bilgisayarınızı kötü amaçlı yazılımlara karşı sürekli koruma sağlayabilirsiniz.
- Sistem Taraması: Bilgisayarınızda elle veya zamanlı bir şekilde tarama yaparak zararlı yazılımları tespit edebilirsiniz. Buna ek olarak, tam tarama veya hızlı tarama seçenekleri mevcuttur. Tam tarama, bilgisayarınızdaki tüm dosyaları daha kapsamlı tararken, hızlı tarama ise daha hızlı bir tarama yaparak sadece en önemli dosyaları inceler.
- Dosya/Klasör İstisnaları: Seçtiğiniz belirli dosyaları veya klasörleri taramak yapmak istemiyorsanız istisna özelliğini kullanabilirsiniz. Bu, özellikle belirli verilerin taranması veya taranmaması gerektiği durumlarda kullanışlıdır.
- Düzenli Güncellemeler: Microsoft, virüs türlerini daha iyi belirlemek için Windows Defender uygulamasını düzenli olarak günceller. Bu sayede, piyasaya yani İnternet ortamına yeni çıkan kötü amaçlı programları veya dosyaları veritabanına hızlı bir şekilde ekler ve PC’nizi daha iyi bir şekilde korur.
- Windows Security Center Entegrasyonu: Windows Security Center ile entegre bir şekilde çalışır ve kullanıcılar bilgisayarlarının güvenlik durumunu kolayca kontrol edebilirler.
- Basit Kullanıcı Arayüzü: Kullanıcı dostu bir arayüze sahip olması nedeniyle kullanıcılara tarama planlama, istisna ekleme ve virüs veritabanı güncelleme gibi işlemler için kolaylık sağlar.
Microsoft Antivirüs Nasıl Çalışır?
Bilgisayarınızda Windows Defender uygulaması güvenliğinizi sağlamak amacıyla sürekli olarak arka planda çalışır. Yeni bir program yüklediğinizde veya bir USB flash bellek ile bir dosya transferi yaptığınızda hemen tarama sürecini başlatır ve potansiyel zararlı içerikleri yakalar ve size bildirir.
Bu işlemi yaptığı sırada veritabanını kontrol eder ve virüs kayıtlarını analiz ettikten sonra dosyanın zararlı olup olmadığına karar verir. Eğer güncel veritabanına sahip olmadığında, zararlı dosyayı bulamaz. Bu yüzden, Microsoft’un yayınlağı güncellemeleri bilgisayarınıza yüklemenizi öneririz.
Belirli aralıklarla PC’nizde çalıştırdığınız programların davranışlarını takip eder. Böylece gerçek zamanlı bir koruma modu sağlar ve tüm işlemleri gözden geçirir.
Ek olarak, Windows Firewall (Windows Güvenlik Duvarı) ile birlikte çalışarak sisteminizi tam kapasiteli bir koruma sağlar.
Windows Defender Kullanmanın Avantajları ve Dezavantajları
Peki, Windows Defender’ı kullanmanın size ne gibi faydaları var?
Avantajları
- Ücretsiz: Windows işletim sisteminizde mevcut olup ücretsiz bir yazılımdır. Diğer ücretli antivirüs yazılımlarına kıyasla maliyet açısından daha çok ev kullanıcıları için idealdir.
- Kolay Kullanım: Programın arayüzü basittir ve kullanımı kolaydır. Bu özelliği, kullanıcıların bilgisayarlarına daha fazla yönetim desteği sunar.
- Yüksek Tespit Oranı: Diğer yazılımlara göre, kötü amaçlı yazılımları tespit etme kabiliyeti yüksektir.
- Performans: Diğer yazılımlara göre PC’nizin performansını etkilemeden arka planda rahatça çalışır.
Dezavantajları
- Temel Özellikler: Elbette, temel bir antivirüs yazılımı olduğundan diğer yazılımlara göre daha az özellik sunar. Bu durumda, gelişmiş özelliklere ihtiyacı olan kullanıcılar için yeterli değildir.
- Zayıf Fidye Yazılımı Koruması: Fidye yazılımları, daha kapsamlı oldukları için Defender, bunlara göre daha az etkilidir. Bu nedenle, kullanıcılar, böyle saldırılara karşı önlem almak için ek bir program kullanmayı tercih ederler.
- Geç Güncelleme: Defender, diğer yazılımlara göre biraz daha geç güncelleme alır. Bu yüzden, piyasaya yeni sürülen bir virüs türünü tespi etmede güçlük çeker ve bu da PC’nizin güvenliğini etkiler.
- Yavaş Tarama: Tarama süreci, sistem performansını iyileştirmesinden ötürü biraz zayıftır.
Ek bir ücret ödeyerek başka bir yazılım kullanmak kullanıcıya özgü bir tercihtir. Fakat, günümünüzde Windows’un güvenlik yazılımı oldukça güçlü ve popüler olduğundan yine de kullanmayı tercih edebilirsiniz.
Microsoft Antivirüs ve Günümüz
Microsoft, Windows 10’nun 2017 Nisan ayında yayınladığı Creator güncellemesi (Build 1703) ile Windows Defender’ı artık Windows Defender Security Center olarak adını değiştirdi. Fakat, hala güncel Windows build sürümlerinde Defender Antivirüs olarak işlev görür.
Örneğin alttaki görselde, Windows 11 Version 22H2 işletim sistemine ait Windows Security altında varolan Microsoft Defender Antivirüs görebilirsiniz.
Microsoft Defender / Security’nin Eski Arayüzleri
Windows XP Antivirüs Arayüzü:
Windows Vista Antivirüs Arayüzü:
Windows 7 Antivirüs Arayüzü:
Windows 8 Antivirüs Arayüzü:
Windows 10 Antivirüs Arayüzü:
Defender Hakkında Sık Sorulan Sorular (FAQ/SSS)
- Nedir ve ne işe yarar?
- Başka bir antivirüs programı ile kullanılabilir mi?
- Nasıl güncellenir?
- Tarayıcılarımda bulunan kötü amaçlı yazılımları tespit edebilir mi?
- Bilgisayarımı yavaşlatır mı?
- Bilgisayarımı tamamen koruyabilir mi?
- Nasıl devre dışı bırakabilirim?
- Kapalı olursa ne olur?
- Kapatılmalı mı?
- Virüs siliyor mu ve iş görür mü?
- Windows 10 veya Windows 11’de ek bir programa gerek var mı?
- Ücretli mi?
Sonuç
Kısacası Windows Defender, kullanımı kolay ve tamamen ücretsiz, iyi bir antivirüs programıdır. Bilgisayarınızı her türlü zararlı yazılıma karşı korumanıza yardımcı olur. Dosyalar veya klasörler için gerçek zamanlı koruma, taramalar ve istisnalar gibi özelliklere sahiptir ve düzenli olarak güncelleme alır. Doğrudan Windows Güvenlik Merkezi’nde yerleşik olduğundan Microsoft kullanıcıları için eksiksiz bir güvenlik çözümü haline gelir.
Microsoft, 2006’da ilk çıktığından beri bunu daha iyi hale getiriyor ve şu anda dünya çapında en popüler antivirüs programlarından biri. Ayrıca arka planda sessizce çalışır, böylece bilgisayarınızı kesintisiz olarak kullanmaya devam edebilirsiniz. Güvenlik ve rahatlık istiyorsanız Windows Defender mükemmel bir seçimdir.