PAL (Phase Alternating Line) Nedir?

PAL (Phase Alternating Line/Faz Değiştirme Hattı), analog renkli televizyon sinyallerinin iletilmesinde kullanılan kodlama sistemini belirtmek için kullanılan addır.

PAL Video Formatı Nedir?

PAL sistemi, Avustralya ve bazı Amerika ülkelerinin yanı sıra çoğu Afrika, Asya ve Avrupa ülkelerinde kullanılmaktadır.

Bu sistem, 1963 yılında, NTSC sisteminin sunduğu renk tonlarındaki kaliteyi iyileştirme ve kusurları azaltmak için Telefunken laboratuvarlarında Dr. Walter Bruch tarafından geliştirildi.

Bununla birlikte, sinyal iletiminin temel kavramları NTSC sistemine dayanmaktadır.

Özellikleri

Faz değiştirme hattı, bir video sinyalinin krominans bilgisinin iletilme, her satırda ve fazda ters çevrilerek, birbirini iptal ederek bir fazdaki olası hataların otomatik olarak düzeltilmesine izin verir.

Radyofrekans veri iletiminde, faz hataları yaygındır ve bu yüzden varış veya işlemedeki sinyal gecikmelerinden kaynaklanır. Analog videodaki faz hataları, renk tonunda bir hataya neden olarak görüntü kalitesini olumsuz etkiler.

Alıcı, bir satırın ve diğerinin renk içeriğinin benzer olmasından yararlanarak, ikisi arasındaki olası faz hatası göz önüne alındığında, bir satırın ve diğerinin ortalama değerini alarak renk tonu hatalarını otomatik olarak telafi eder.

Bu hata NTSC’de olduğu gibi tonda bir değişiklik yerine, renk doygunluğunda insan gözü tarafından çok daha az algılanabilen hafif bir kusur olarak görülür. Bu, PAL sisteminin NTSC sistemine göre en büyük avantajıdır.

Fazın NTSC’de nasıl iletileceğinden tersine çevrildiği hatlara genellikle PAL hatları, eşleşecek olanlara ise NTSC hatları denir. PAL’in çalışma sistemi, NTSC sisteminden daha karmaşık bir uygulama olduğu anlamına gelir.

Bunun nedeni, ilk alıcıların faz hatalarını iptal etmek için insan gözü kusurlarından yararlanmasına rağmen, yukarıda açıklanan elektronik düzeltme olmadan, bu, hata 5º’yi aştığında oldukça görünür bir etki ile sonuçlandı.

Alınan her hattın krominans bilgisini depolamaya yarayan yaklaşık 64 µs’lik parlaklık sinyali işlemede bir gecikme ile çözüm oldu. Bir satırın ve bir sonraki satırın renk ortalaması, ekranda görüntülenebilir.

Bu gecikmeyi üretebilen cihazlar, PAL piyasaya sürüldüğünde nispeten pahalıydı fakat daha sonraları düşük maliyetler ile üretilmeye başlandı.

Bu çözüm, NTSC’ye kıyasla dikey renk çözünürlüğünü düşürdü, ancak insan retinası renk bilgilerine çok daha az duyarlı olduğundan bu etki fazla yararlı olmadı.

NTSC televizyonlar, bu düzeltmeyi manuel olarak gerçekleştirmek için bir renk tonu düzeltici özelliğini içerir.

PAL sistemi, NTSC formatından daha tutarlıdır fakat NTSC, sinyalin faz değişimleri olmadan iletildiği durumlarda teknik olarak üstündür.

Ancak bunun için verici ile alıcı arasında ideal iletim koşulları olmalıdır. Sinyal sıçramalarının olduğu her durumda, PAL’ın NTSC’den açıkça üstündür.

Çoğu Avrupa ülkesinin bu sisteme seçmesinin nedenlerinden biriydi, çünkü Avrupa orografisi Kuzey Amerika’dan çok daha karmaşıktır.

Diğer nedenlerden biride, yerel yayınların ABD’de yaygın olması ve ulusal istasyonların daha geniş bir kapsama alanına sahip olma eğiliminde olan Avrupa’da yaygın olmasıdır.

NTSC’nin PAL’den üstün olmasının tek yolu, yenileme hızı daha yüksek olduğu için büyük bir ekranda TV izlerken çevresel görüş alanında görülebilen titreme hissinin olmamasıdır.

NTSC ve PAL

PAL-DVD (720×576) görüntüsü, NTSC-DVD (720×480)’sinden daha fazla çözünürlüğe sahiptir. Ancak bu formatın görüntüsü daha fazla piksele sahip olduğu için, MPEG2‘ye sıkıştırırken daha yüksek bir sıkıştırma faktörü kullanılırsa daha fazla kalite kaybı yaşanır.

Diğer yandan NTSC’de sıkıştırma faktörü daha düşük olduğundan PAL’e göre daha az kalite kaybı yaşanır.

NTSC, saniyede 5 kareye daha fazla sahip olduğu için ekranda çok fazla hareketin olduğu veya ekranın bir kısmında çok hızlı hareketlerin olduğu sahnelerde daha iyi performansa sahiptir.

MPEG2 sıkıştırması daha fazla kareye sahip olarak bu türlerde daha iyi sonuçlar elde eder. Yinelenen alan indirmesi olmadığından bu format daha pürüzsüz olarak sayılabilir.

Film kameraları 24 tam karede çalıştığı için PAL formatına kıyasla %4 oranında daha hızlıdır, bu nedenle görüntü ve ses arasında bir uyumsuzluk vardır fakat bunu fark etmek zordur.

PAL, NTSC’den daha fazla görüntü titremesine sahip olduğu için daha fazla göz yorgunluğuna neden olur. NTSC sistemleri, 50Hz/25 FPS’de çalışan klasik titreşimine sahip olmadığı için gözleri daha az yorar.

Biçimleri

Renk sistemi yaygın olarak kare başına 625 satırlık bir video formatı ve saniyede 25 karelik bir ekran yenileme hızıyla kullanılır.

SECAM sistemini kullanmayı bırakan bazı Doğu Avrupa ülkeleri, SECAM’ın bazı teknik yönlerini PAL’de tutmak için uyarlamalar olan PAL-D veya K’yı kullandılar.

Brezilya’da, renk alt taşıyıcı frekansında NTSC’ye çok yakın olan 525 satırlık ve saniyede 29,97 kare versiyonu, PAL-M kullanılır.

Brezilya’nın telekomünikasyon düzenleyicisi Anatel, 1970’lerin başında, renkli alıcıların ithalatını önlemek ve tek renkli alıcılarla uyumluluğu sağlamak için kendi standardını kullanmaya başladı. 60’lı yıllarda ülkede yapılan NTSC testleri, sinyal uzun mesafelere dağıtıldığında renk kalitesinde kayıplar oluyordu.

Siyah beyaz için M standardını kullanan tüm diğer ülkeler, renk sistemi olarak NTSC’yi kullanır.

Bu, Arjantin, Paraguay ve Uruguay’da, 625 satırlık standart sistemle kullanılır, ancak renk alt taşıyıcı frekansı NTSC’ninkine çok yakındır ve bu türler PAL-N ve PAL-CN’dir.

Bazı Latin Amerika ülkelerinde video ekipman üreticileri, NTSC-M, PAL-M ve PAL-N üç standart alıcı sunar.

Avrupa’da, yeni televizyon alıcıları tüm bu sistemlerden gelen sinyalleri görüntüleyebilir.

Çoğu, Fransız üreticilerin ekipmanı dışında, genellikle Fransa dışında, Doğu Avrupa ve Orta Doğu’dan da SECAM sinyalleri alabilir.

Hatta birçoğu, bir video oynatıcıdan veya oyun konsolundan gelen sinyaller için yalnızca video girişleri aracılığıyla temel bant NTSC-M standart sinyallerini görüntüleyebilir.

Dijital Sistem

Bu sistem analogdur ve 1980’lerde sinyali sayısallaştıran bir ekipman yapma girişimi vardı, ancak ticari olarak başarılı olamadı.

Dijital televizyon, modern oyun konsolları, bilgisayarlar gibi dijital cihazlarda, R, G ve B veya Y, RY ve BY sinyallerinin üç farklı kablo ile iletildiği renk bileşenlerini kullanır.

   İlgili Yazılar

♦ CRT Monitörler
♦ LED Teknolojisi
♦ Video Formatları
♦ VCD Nedir?
♦ Kişisel Dijital Asistan