Wine, Linux, macOS ve BSD gibi POSIX uyumlu sistemlerde Windows uygulamalarını çalıştırmanıza izin verir. Açık kaynaklı olan bu yazılım Windows uygulamaları ile ana işletim sistemi arasında bir köprü görevi görür.
Ayrıca, tercih ettiğiniz platformlarda geniş bir yelpazede Windows yazılımlarını kullanmanızı sağlar. Bu makalemizde sizlere Wine 9.0 sürümünün yeniliklerinden bahsedeceğim.
Wine 9.0 Stable (Kararlı) Sürümü ve Yenilikleri
WineHQ takımı 16 Ocak 2024 tarihinde 9.0 sürümünün Stable (Kararlı) versiyonunu yayınladı. Ayrıca, 9.18 Development (Geliştirme) sürümünü de bir sonraki kararlı sürüme kadar güncelleyeceklerdir.
Wine 9.0 Stable yaklaşık bir yıldan uzun bir sürede geliştirdiler. Ayrıca 6.000’den fazla büyük değişiklik içeriyor. Ancak, kararlı sürümdeki ana iyileştirmeler şunlardır:
- Vulkan desteği.
- Direct3D 12 desteği.
- Oyun kontrolörleri desteği.
- Android’de yüksek DPI desteği.
Kararlı sürümündeki değişikliklere göz attıktan sonra, Linux bilgisayarınızda Wine kurulumu yapabilirsiniz.
Wine Nedir ve Ne İşe Yarar?
Wine, POSIX uyumlu işletim sistemlerinde Windows uygulamalarını çalıştıran bir uyumluluk katmanıdır. Böylelikle, Linux, macOS ve BSD gibi sistemlerde kullanabilirsiniz.
Üstelik, tamamen ücretsiz ve açık kaynaklı bir yazılımdır. Artı, Microsoft Windows gerektirmez ve doğrudan çalıştırır. Ayrıca, WineHQ yazılımı “Wine Is Not an Emulator” anlamına gelir.
Bununla birlikte, Windows API çağrılarını POSIX çağrılarına çevirir. Bu sayede, performans kayıplarını ve bellek cezalarını önler. Sonuç itibariyle, Windows uygulamalarınızı masaüstünüze sorunsuzca entegre edersiniz. Bunlara ek olarak, geniş bir Windows yazılım yelpazesini destekler.
Wine Sistem Gereksinimleri
Wine 9.0 Stable sürümünü çalıştırmak için bazı temel sistem gereksinimleri vardır. Ancak, gereksinimler kullanacağınız uygulamalara ve oyunlara bağlıdır. Öncelikle, uyumlu bir işletim sistemine ihtiyacınız olacak. Geliştiriciler Wine uygulamasını Linux, macOS ve BSD gibi Unix benzeri sistemlerde çalışması için tasarladılar.
WineHQ, modern çok çekirdekli bir işlemci, optimum performans sağlar. Ayrıca, x86, x86-64, ARM ve PowerPC işlemcilerini destekler. RAM miktarı da çalıştıracağınız yazılıma göre değişir. Genel olarak en az 2 GB RAM öneririm. Ancak zorlu uygulamalar için daha fazlasına ihtiyacınız olacak.
Ayrıca, grafik kartları da önemlidir. Vulkan ve Direct3D 12 desteği için güncel sürücülere sahip olmalısınız. Son olarak, yeterli disk alanına sahip olmanız gerekiyor. Artı, çalıştırmayı planladığınız Windows uygulamaları için de yeterli boş alanınız olmalıdır. Sonuç olarak, uygulamalarınıza ve oyunlarınıza göre sistem gereksinimlerini kontrol etmeniz çok önemlidir.
Wine 9.0 Yenilikleri
1) Wayland Sürücüsü
Wine 9.0, Wayland grafik sürücüsü için deneysel bir destekle bizleri karşılıyor. Bununla birlikte, pencere yönetimi, çoklu monitörler ve yüksek DPI ölçekleme gibi özellikleri de daha iyi hale getirdiler. Üstelik, Vulkan desteği de bu sürüme dahil ettiler.
Sonuç olarak, daha pürüzsüz bir grafik deneyimi için HKCU\Software\Wine\Drivers kayıt anahtarıyla bu sürücüyü etkinleştirebilir.
2) ARM64 Desteği
PE/Unix ayrımından dolayı ARM64 mimarisi için bu yeni sürüm artık destek sunuyor. Yani mevcut Windows dosyalarını ARM64 üzerinde çalıştırmanızı sağlar.
Artı, ARM64X ve ARM64EC modüllerini yükleme desteği mevcuttur. Wine, bir emülasyon kütüphanesi sunmasa da harici kütüphanelerle bunu mümkün kılıyor. Sonuçta, bu gelişmeler gelecekteki ARM64 desteği için harika bir iyileştirmedir.
3) WoW64
Wine 9.0 ile gördüğüm en dikkat çekici özelliklerinden biri WoW64 modudur. WoW64, 32-bit uygulamaların 64-bit sistemlerde çalışmasını sağlar. Ayrıca, 64-bit Windows üzerinde 32-bit uygulamaların sorunsuz çalışması için uyumluluk sunar.
Kısacası, macOS’un son sürümleriyle uyumluluğu artırır. Bununla birlikte, Windows’tan Unix’e geçişleri NT syscall arayüzünden yapıyor.
WoW64 sayesinde 64-bit Unix sistemlerde 32-bit Windows uygulamalarını çalıştırabilirsiniz. Dahası, –enable-archs=i386,x86_64 seçeneği ile bu modu etkinleştirilebilirsiniz.
4) Ses/Video ve DirectShow
Wine, DirectMusic modülleriyle MIDI oynatmayı da izin verir. Bu sebeple DLS1 ve DLS2 ses fontu yükleme desteği de eklediler. DirectShow, kod çözücüler ve ses yakalama filtrelerinde iyileştirmeler sunar. Üstelik, masaüstü entegrasyonu URL/URI protokol ilişkilerini destekler.
5) Grafikler ve Direct3D
Wine 9.0 ile grafikler alanında da önemli gelişmeler de mevcuttur. Özellikle, yeniden uygulanan PostScript sürücüsü ve koyu tema desteği dikkat çekiyor.
Vulkan sürücüsü, Vulkan 1.3.272 spesifikasyonuna kadar destek sağlıyor. Diğer yandan, Direct3D 10 efekt desteği ve geliştirilmiş komut akışı güç yönetimi de eklediler.
6) Kernal, Ağ ve Güvenlik
WineHQ 9.0 sürümü artık varsayılan OS olarak Windows 10’u destekliyor. Buna ilaveten, ASLR desteği ve gelişmiş ağ arayüzü bildirimlerini de içeriyor. Kısacası, akıllı kart desteği ve Diffie-Hellman anahtar desteğiyle güvenliği de arttırıyor.
7) Mono/.NET ve Uygulamalar
Yeni sürümler Mono motoru da güncellediler. Bunun yanısıra, Debugger geliştirilmiş ve libwine.so kütüphanesi kaldırdılar. Dahası, FluidSynth, Zydis ve Faudio gibi kitaplıkları güncellediler. Özetle bu güncellemeler bizlere sağlam bir geliştirme ortamı sunuyor.
Wine Hakkında Sık Sorulan Sorular (SSS / FAQ)
- Wine nedir?
- WineHQ temel özellikleri nelerdir?
- Tüm Linux dağıtımlarıyla uyumlu mudur?
- Linux sistemime nasıl kurabilirim?
- Wine ilgili bilinen sorunlar var mı?
- Tüm Windows uygulamaları sorunsuz çalışır mı?
Sonuç
Özetlemem gerekirse, Wine 9 sürümü birçok yenilik içeriyor. Dahası, Vulkan ve Direct3D 12 desteği gibi iyileştirmeler içeriyor. Bunların yanısıra, oyun denetleyicileri ve Android’de yüksek DPI desteği de sunuyor.
WineHQ’nun gelecekteki yenilikleri de bu gelişmeleri daha ileri taşıyacaktır. Özetle, çeşitli işletim sistemlerinde yazılım erişimini artıran hayati bir araç olmaya devam ediyor.