URL (Uniform Resource Locator/Tekdüzen Kaynak Konum Belirleyici), Internet’te bulunan her bilgi kaynağına benzersiz bir adres atanmış bir karakter dizesidir.
URL Açılımı Nedir?
URL’nin açılımı, Uniform Resource Locator/Tekdüzen Kaynak Konum Belirleyici’dir ve World Wide Web’deki belgelerin her bir sayfası, tüm Gopher öğeleri ve tüm USENET tartışma grupları için benzersiz bir URL adresi vardır.
Tarihi
Tek tip kaynak bulucuları İnternet tarihinde temel bir yenilikti. İlk kez 1991 yılında Tim Berners-Lee tarafından belge yazarlarının World Wide Web’de köprüler oluşturmalarını sağlamak için kullanılmıştır.
1994 yılından bu yana, İnternet standartlarında, URL kavramı daha genel URI’ye dahil edilmiştir, ancak URL terimi hala yaygın olarak kullanılmaktadır.
Herhangi bir standartta bu şekilde hiç bahsedilmemelerine rağmen, birçok kişi ilk URL’lerin evrensel bir kaynak bulucu anlamına geldiğine inanmaktadır.
Bu yorum, URL’deki U her zaman tekdüze olsa da, URI’nin U’sunun RFC 2396’nın yayınlanmasından önce evrensel olarak ifade edilmesinden kaynaklanabilir.
Bir bilgi kaynağının URL’si, tarayıcının kaynağı bulmasına ve uygun şekilde görüntülemesine izin veren İnternet adresidir.
Bu nedenle, URL bilgileri sağlayan bilgisayarın adını, bulunduğu dizini, dosyanın adını ve verileri almak için kullanılacak protokolü birleştirir.
Tanımı
Bir URL’nin genel biçimi:
şema://makine/dizin/dosya
Diğer veriler de eklenebilir:
şema://kullanıcı:şifre@makine:bağlantı noktası/dizin/dosya
URL Şeması
Bir URL, genellikle ağ üzerinden tanımlanan kaynağın bilgilerini almak için kullanılan ağ protokolünü gösteren şemasına göre sınıflandırılır. URL, şema adıyla başlar, ardından iki nokta üst üste işareti ve şemanın belirli bir bölümü gelir.
URL Şemalarına Bazı Örnekler
HTTP (Köprü Metni Aktarım Protokolü), Köprü Metni iletmek için kullanılan protokoldür. WWW sunucularındaki tüm HTML sayfalarına bu hizmet aracılığıyla başvurulmalıdır. WWW Sunucusuna bir bağlantı olduğunu gösterir.
HTTPS (HyperText Aktarım Protokolü Güvenli), güvenli WWW sunucularına bağlanmak için kullanılan protokoldür. Bu sunucular normalde ticari kapsamlıdır ve gönderilen verilerin, genellikle kredi kartı numaralarının, kişisel verilerin ele geçirilmesini önlemek için şifreleme kullanır, güvenli bir WWW sunucusuna bağlantı kuracaktır.
FTP (Dosya Aktarım Protokolü), erişilecek bilgiler bir FTP sunucusunda olduğunda kullanılacaktır. Varsayılan olarak, anonim bir sunucuya erişilir (anonim), eğer kullanıcı adını belirtmek istiyorsanız, şu şekilde kullanılır: FTP://kullanıcı.şifre@makineadı ve sonra erişim anahtarını soracaktır.
Mailto, E-posta göndermek için kullanılır, fakat tüm tarayıcılarda kullanılamaz. Bu durumda, yalnızca hedef e-posta adresi belirtilir: mailto://takmaad.mail@makineadı
LDAP, Basit Dizin Erişimi Protokolü’nü arar.
Telnet, çok kullanıcılı bir makineye bağlanmak için uzak terminal öykünmesi, kütüphane hesapları gibi genel hesaplara erişmek için kullanılır. Normal olan, bağlantıyı sağlayan harici bir uygulamayı çağırmaktır. Bu durumda, makine ve giriş belirtilecektir.
Popüler mailto, HTTP, FTP ve dosya gibi URL şemalarından bazıları ve genel URL sözdizimiyle birlikte, ilk olarak 1994 yılında Request for Comments (Yorum İsteği) RFC 1630’da daha sonra daha spesifik RFC 1738 ve RFC 1808’de açıklandı.
İlk RFC’de tanımlanan şemalardan bazıları hala geçerlidir, diğerleri tartışılır veya daha sonraki standartlar tarafından rafine edilir.
Bu arada, genel URL sözdiziminin tanımı iki ayrı URI belirtim satırına bölünmüştür: RFC 2396 (1998) ve RFC 2732 (1999). Mevcut standart STD 66 / RFC 3986 (2005) ‘tir.
Genel URL Sözdizimi
Tüm URL’ler, şemadan bağımsız olarak, genel bir sözdizimine uymalıdır. Her şema, özel kısmı için kendi sözdizimi gereksinimlerini belirleyebilir, ancak tam URL genel sözdizimini izlemelidir.
ASCII’nin yazdırılabilir alt kümesiyle uyumlu sınırlı bir karakter kümesi kullanan genel sözdizimi, URL’lerin adres bileşenlerinin orijinal biçiminden bağımsız olarak bir kaynağın adresini temsil etmesine olanak tanır.
Tipik bağlantı tabanlı protokolleri kullanan şemalar, generic URIs (genel URI’ler) için ortak bir sözdizimi kullanır: şema://yetki/yol?sorgu#parça
Yetki genellikle bir Sunucunun adını veya IP Adresini içerir, bunu bazen iki nokta üst üste (:) ve bir TCP Bağlantı Noktası numarası izler. Kendinizi sunucuda doğrulamak için bir kullanıcı adı ve parola da ekleyebilirsiniz.
Yol, bileşenler arasında sınırlayıcı olarak eğik çizgi (/) kullanan bazı hiyerarşik yapıdaki bir konumun belirtimidir.
Sorgu genellikle, sunucuda yerleşik olan bazı veritabanı veya işlemlere yönelik dinamik bir sorgunun parametrelerini belirtir.
Parça, bir kaynağın bir bölümünü, genellikle bir belgedeki bir konumu tanımlar.
Büyük/Küçük Harf Duyarlılığı
Mevcut standarda göre, şema ve ana bilgisayar bileşenleri büyük/küçük harfe duyarlı değildir ve işleme sırasında normalleştirildiklerinde küçük harf olmalıdırlar. Diğer bileşenlerde farklılaşma olduğu varsayılmalıdır.
Ancak, uygulamada, protokol ve ana bilgisayar dışındaki diğer bileşenlerde, bu farklılaşma web sunucusuna ve sunucuyu barındıran sistemin işletim sistemine bağlıdır.
Günlük Kullanımdaki URL
Bir HTTP URL’si, İnternet’teki herhangi bir yerden bir kaynağı almak için gereken dört temel bilgi parçasını basit bir adreste birleştirir:
- İletişim kurmak için kullanılan protokol,
- İletişim kurduğunuz ana bilgisayar (sunucu),
- Bağlanılacak sunucudaki ağ bağlantı noktası,
- Sunucudaki kaynağın yolu (örneğin, dosya adı).
Çoğu web tarayıcısı, HTTP’nin web tarayıcılarında kullanılan en yaygın protokol olduğu için web sayfasına gitmek için kullanıcının “http://” girmesini gerektirmez.
Benzer şekilde, 80 HTTP için varsayılan bağlantı noktası olduğundan, genellikle belirtilmez.
HTTP protokolü, bir sunucunun web tarayıcısını farklı bir URL’ye yönlendirerek bir isteğe yanıt vermesine izin verdiği için, birçok sunucu ayrıca kullanıcıların URL’nin www gibi belirli bölümlerini atlamasına izin verir.
Bununla birlikte, bu eksiklikler teknik olarak farklı bir adres oluşturur, bu nedenle web tarayıcısı bu ayarlamaları yapamaz ve sunucunun bir yönlendirmeyle yanıt vereceğine güvenmeniz gerekir. Bir web sunucusunun URL’ler için yalnızca bir # karakterinde farklılık gösteren iki farklı sayfa sunması mümkündür.