iTunes Nedir, Ne İşe Yarar?

iTunes, iPod’ları, iPhone’ları, iPad’leri yeniden yüklemek, düzenlemek, senkronize etmek ve müzik satın almak için Apple tarafından oluşturulmuş bir bilgisayar programıdır.

Apple iTunes Nedir ve Özellikleri Nelerdir?

Aynı zamanda iTunes, Music Store’un ortak adıdır ve bu mağazada müzik videoları, filmler, TV şovları, oyunlar, sesli kitaplar ve uygulamalar satılmaktadır.

Bu nedenle Apple’ın bu harika uygulaması, 7.0 sürümünden beri iTunes Store olarak yeniden adlandırılmıştır. macOS ve Windows işletim sistemlerine sahip bilgisayarlar ile uyumlu olarak çalışabilir.

iTunes’un bazı eski sürümleri, macOS 9 ile de çalışır ve istatistiksel olarak, iPod kullanıcıları tarafından en çok kullanılan programdır.

iTunes ayrıca, Casady & Greene şirketi tarafından oluşturulan, popüler bir MP3 uygulaması olan SoundJam MP’ye dayalı teknolojik bir sistemdir.

Apple, SoundJam MP’nin haklarını satın aldı ve çok geçmeden iTunes’un SoundJam MP’ye çok benzeyen ilk sürümünü yayınladı.

Özellikleri

iTunes kullanıcıları, müziklerini çalma listeleri halinde düzenleme, dosya bilgilerini düzenleme, CD yazma, dosyaları farklı biçimlere dönüştürme, iTunes Store üzerinden çevrimiçi müzik satın alma ve müziği grafik biçiminde sunan bir görüntüleyiciyi etkinleştirebilirler.

Diğer yenilik ise, şarkıları veritabanı gibi kullanıcı tarafından seçilen arama kriterlerine göre otomatik olarak algılayan akıllı çalma listeleridir.

   Oynatma Listeleri

Statik çalma listelerini desteklemenin yanı sıra iTunes, akıllı çalma listelerini de destekler. Bu listeler, seçim kriterlerine sahip özel bir listeye göre otomatik olarak güncellenecek şekilde yapılandırılabilen listelerdir.

Listenin farklı yönlerini kontrol etmek için farklı kriterler girilebilir ve oynatma listeleri rastgele veya sırayla oynatılabilir.

Rastgele bir kriter belirterek, aynı albümün veya aynı yazarın birkaç şarkısını sırayla yeniden düzenlenebilir.

Basit bir DJ olarak tasarlanan iTunes DJ programı ile 5 yıldız derecelendirmesine sahip şarkılar seçilerek de yapılandırılabilir.

Bu uygulama sayesinde varsayılan olarak, diğer çalma listelerinden veya kitaplıktan rastgele şarkı seçilebilir. Kullanıcılar, şarkıları silerek otomatik seçimi önleyebilir, yenilerini arayabilir ve sürükle/bırak yöntemiyle içerik menüsüyle kendi şarkılarını ekleyebilirler.

8.0 sürümünde, kullanıcının müzik kitaplığını analiz eden ve beğenebilecekleri ve henüz sahip olmadıkları müzikleri öneren Genius özelliği eklendi fakat analiz sonuçları diğer kullanıcıların kitaplıkları ile analiz ve karşılaştırma için Apple’a gönderildiği için bu sistem İnternet bağlantısı gerektirmektedir.

Analizi gerçekleştiren algoritma Apple tarafından geliştirilmiş ve Haziran 2008’de tanıtılmıştır.

   Müzik Kütüphanesi

iTunes, kullanıcıların şarkı özelliklerine erişmesine ve bunları düzenlemesine olanak tanıyan sanal bir kitaplık oluşturarak şarkıların kaydını tutabilir ve meta veriler olarak bilinen bu özellikleri iki dosyada saklayabilir.

İlk dosya ikilidir ve iTunes Kitaplığı olarak adlandırılır ve kendi müzik kitaplığı biçimini kullanır.

Bu dosya, sanatçı adı ve türü gibi bilgileri depolar ve şarkıların etiket bilgilerinden alır ve çalma sayacı ve derecelendirme gibi belirli bilgileri depolayabilir. Bu, iTunes’un okuduğu bahsedilen ikisinin tek dosyasıdır.

Library.xml adlı ikinci bir dosya ise, iTunes’daki bilgiler her değiştiğinde güncellenir. Geliştiricilerin kitaplıktaki bilgilere kolayca erişmek için uygulamaları programlamasına olanak tanıyan XML biçimini kullanır.

Apple uygulamaları iDVD, iMovie ve iPhoto, bu dosya aracılığıyla kitaplığa erişen programların bazılarına örnektir.

MP3 dosyaları için iTunes, varsayılan olarak Unicode’da ID3v2.2 etiketleri yazar, ancak bunları Gelişmiş/ID3 Etiketlerini Dönüştür seçeneği aracılığıyla ID3v2.3’ten ID3v2.4’e dönüştürmek mümkündür ve ID3v2.x ve ID3v1.x etiketleri dosyadaysa iTunes, ID3v1.x etiketlerini yok sayabilir.

   Gösterimler

Fiziksel CD eksikliğini gidermek için iTunes, özel CD kapaklarının yanı sıra şarkı listesi ve albüm listesini de yazdırabilir.

Çalma listesinden bir CD yazdıktan sonra, kullanıcı bu çalma listesini seçebilir ve yazdırma seçeneklerini içeren bir pencereyi açabilir.

Ek olarak iTunes, bir tarafında CD kapağı ve diğer tarafında parça listesi bulunan bir şablonu otomatik olarak hazırlayabilir.

   iMix

iMix, iTunes Store’da yayınlanan, kullanıcı tarafından oluşturulan bir çalma listesidir. Bu özellik, iTunes 4.5’e eklenmiştir ve herkes ücretsiz olarak bir iMix oluşturabilir, fakat bu 100 şarkı ile sınırlıdır.

Ayrıca, hem İnternet’ten indirilen müziği hem de bir CD’den alınan müziği destekler.

iMix’ler herkese açıktır ve herhangi bir iTunes kullanıcısı tarafından kullanılabilir. Ayrıca bu içerikler yıldız sistemiyle aynı şekilde derecelendirme yapılabilir. iMix’ler, yayınlandıkları tarihten itibaren bir yıl süreyle aktiftir.

   Gracenote

iTunes, ses CD’si disk listeleri için parça adları sağlamak üzere Gracenote etkileşimli ses CD’si veritabanını kullanır.

Bu servis, bilgisayara bir CD takıldığında ve bir İnternet bağlantısı bulunduğunda etkinleştirilecek şekilde yapılandırılabilir.

İnternete bağlı değilken iTunes’a aktarılan track albüm adları için bu hizmet çalışmaz ve manuel işlem yapılması gerekir. Eğer Ses CD’leri varsa, kullanıcının işlemi tamamlamak için gereken CD’yi seçmesine olanak tanır.

   İnternet Radyosu

iTunes 1.0, Kerbango internet radyo hizmeti özelliğini içerdi ve kullanıcılarına en popüler çevrimiçi radyolardan listeler oluşturmalarına izin verdi.

Ancak 2001’de Kerbango sonlandırıldı ve Apple, iTunes 2.0 ve sonraki sürümleriyle kullanılmak üzere kendi web radyo hizmetini oluşturdu ve ekledi.

Şubat 2006’da iTunes radyo hizmetinin, çoğu MP3 akışı olmak üzere 300’den fazla farklı radyo istasyonundan oluşan bir listesi vardı.

Ayrıca Winamp tarafından kullanılan .pls ve .m3u akış dosyalarını destekleyerek kullanıcılara bu formatları kullanarak herhangi bir akışa erişmesine izin verdi. Apple artık İnternet radyosu özelliğini desteklemiyor.

   Dosya Formatları

iTunes, MP3, AIFF, WAV, MPEG-4, AAC ve Apple Lossless’ı okuyabilir, yazabilir ve dönüştürebilir. Dönüştürme işlemi, Tercihler/Gelişmiş/İçe Aktar/Kullanarak İçe Aktarma seçeneğine tıklayarak içe aktarma formatını değiştirirken gerçekleşir.

İstenilen format değiştirildikten sonra, dosya formatı menüden Gelişmiş/Dönüştür seçeneğinden dönüştürülebilir.

Store’daki korumalı AAC dosyaları ve Audible.com’daki sesli kitaplar dahil olmak üzere QuickTime’ın oynatabileceği herhangi bir formatı da oynatabilir.

Ogg veya Speex gibi diğer dosya biçimlerini çalabilmek için ise Xiph adlı bir QuickTime bileşeninin yüklenmesi gerekir.

HE-AAC/aacPlus ses akışını doğru şekilde oynatılamayan bu dosyalar 22kHz AAC dosyaları olarak oynatılacaktır.

Apple’ın MP3 kodlama kalitesi, değişken bit oranlı kodlamaya sahip olduğu için eleştirildi. Ocak 2004’te, Roberto Amorin önderliğinde 128 kbit/s kodlayan altı MP3 kodlayıcı üzerinde halka açık bir ses testi yapıldı ve daha sonra iTunes’un test edilme biçiminde ciddi dezavantajlar olduğunu belirtti.

iTunes, WMA dosyalarını otomatik olarak diğer biçimlere dönüştürebilir, ancak WMA biçiminin doğrudan oynatılmasını veya kodlanmasını desteklemez.

Ayrıca PDF dosyalarını doğrudan desteklemese de bu dosyalar bir klasörde bulunduğu için kitaplık içinde listeler ve kullanıcı PDF dosya okuyucu programıyla bunları açabilir.

   Müzik Paylaşımı

Kitaplıktaki şarkılar, Apple tarafından bu amaçla oluşturulan Dijital Ses Erişim Protokolü kullanılarak yerel ağ üzerinden kolayca paylaşılabilir.

DAAP, Bonjour olarak bilinen ağ keşif hizmeti çerçevesine dayanır ve bu Apple’ın sıfır konfigürasyonlu ağ standardı uygulamasıdır.

DAAP spesifikasyonu Apple tarafından yayınlanmadı, ancak protokol tersine mühendislik yolu sayesinde Apple dışı yazılımlar tarafından kullanılabiliyor.

DAAP, aynı ağdaki paylaşılan çalma listelerinin otomatik olarak algılanmasına izin verir. Bir şarkı paylaşıldığında program, şarkıyı yayınlayabilir ancak yerel sabit sürücüye kaydetmeyerek izinsiz kopyalamayı engelleyebilir.

AAC formatıyla korunan şarkılar da kullanılabilir fakat kimlik doğrulama gereklidir ve her 24 saatte bir kullanıcıya en fazla beş kullanıcı bağlanabilir.

Başlangıçta 4.0 sürümü ile, kullanıcılar paylaşılan uzak kitaplığın IP numarasını girerek, WAN üzerinden paylaşılan müziğe erişebiliyorlardı. Fakat daha sonra Apple, kullanıcıların EULA’yı ihlal ettiğini söyledi ve bu özelliği 4.0.1 sürümünde kaldırdı.

   Video Desteği

9 Mayıs 2005 tarihinde 4.8 sürümünde video desteği sunuldu. Kullanıcılar, kataloglama ve organizasyon için herhangi bir video dosyasını kitaplığa ekleyebilir.

Kitaplığa eklenen video dosyaları program içerisinde küçük bir kutuda, ayrı bir pencerede veya tam ekranda görüntülenebilir.

Sürüm 7’de multimedya dosyaları için farklı kitaplıklar oluşturmadan önce, videolar, kitaplıktaki şarkılardan yalnızca küçük bir TV’yi temsil eden ve kitaplıktaki müzikle gruplanan küçük bir simge ile ayırt ediliyordu.

Apple’ın bu yazılımı, QuickTime’a bağlıdır ve bu nedenle WMV gibi bazı uyumsuz formatları içeriyordu. 12 Ekim 2005’te Apple, programa video satın alma ve izleme işlevini ekleyen 6.0’ı piyasaya sürdü.

Program ayrıca Apple’ın geniş film koleksiyonunu görüntüleme olanağı sağlar. 12 Eylül 2006 itibariyle Discovery Channel, Comedy Central, MTV ve FOX’tan gösteriler de dahil olmak üzere 200’den fazla televizyon yayınını ekledi. Ek olarak, 75 Disney filminden oluşan bir katalog eklendi.

Ekim 2006’ya kadar, filmler ve TV şovları yalnızca ABD’deki kulanıcılar için mevcuttu ve yalnızca bazı Pixar müzik videoları ve kısa filmler ABD dışındaki kullanıcılar tarafından indirilebiliyordu.

Mağazadaki video içerikleri 540 kbit/s’de (H.264) Korumalı MPEG-4 video ve AAC’de yaklaşık 128 kbit/s ses parçası olarak kodlanmıştır.

Birçok video ve podcast QuickTime 7’yi gerektirir fakat macOS’un eski sürümleriyle uyumlu değildir.

12 Eylül 2006 tarihi itibariyle Store’da satılan dosyaların video çözünürlüğü 320×240’tan (QVGA) 640×480’e (VGA) yükseltilmiştir. İkincisi, 1,5 Mbit/s’de (H.264) Korumalı MPEG-4’te ve AAC’de yaklaşık 128 kbit/s ses parçasında kodlanmıştır.

   Eklentiler

Görüntüleme ve aygıt eklentilerini destekler ve görselleştirme eklentileri, geliştiricilerin çalınan müzikten görsel efektler oluşturmasına olanak tanır ve SoundSpectrum tarafından lisanslanan varsayılan bir görselleştirici olan G-Force içerir.

Görselleştirme Eklentisi Geliştirme Kiti, Apple’dan ücretsiz olarak indirilebilir. Ek olarak, cihaz eklentileri, ek müzik çalarların desteklenmesine izin verir.

   Podcast

28 Haziran 2005’te yayınlanan 4.9 sürümü, Podcast için dahili destek içerdi. Kullanıcılar, Müzik Mağazasını veya web tarayıcıyı kullanarak Podcast’lere abone olabilir.

Bir Podcast’e abone olduktan sonra içerikler otomatik olarak indirilir ve kullanıcı bunları haftalık, günlük, saatlik veya manuel olarak güncelleyebilir.

Kullanıcılar, Podcast’lerini herkesin görebileceği Directory’den seçebilirler. Bu dizinde farklı kategoriler ile dosyalar düzenlenebilir. Ayrıca, kullanıcılar tüm Podcast’leri görüntülemeye ve bunları kategoriye göre sıralamasına olanak tanır.

   Video Podcast

6. versiyonu, RSS ve video desteği 4.9 versiyonunda olmasına rağmen, video podcasting için resmi destek sunmuştur. Kullanıcılar, mağaza veya RSS üzerinden video podcast’lere abone olabilir.

Abone olan kullanıcılar, video podcast’leri indirilebilir, video dosyalarını alabilir ve aynı zamanda IPTV ile yayın yapabilir.

İndirilen dosyalar video destekli bir iPod ile eşzamanlanabilir ve hem indirilen dosyalar hem de video podcasting yoluyla indirilen videolar ise Apple’ın Media Center uygulaması FrontRow’da görüntülenebilir.

   iPod ile Senkronizasyon Özelliği

iTunes, her bağlandığında arşivdeki müzik ve videolarınızı iPod cihazınız ile otomatik olarak eşzamanlayabilir.

iTunes’in macOS sürümü ayrıca çeşitli dijital müzik çalarlarla eşzamanlanabilir ve ayrıca bu özellik Windows sürümünde sadece iPod’u destekler.

Yeni şarkılar ve çalma listeleri otomatik olarak iPod’a kopyalanır veya kitaplıktan silinen şarkılar da iPod’dan silinir.

iPod’daki şarkılara verilen derecelendirmeler Library ile de eşleşebilir ve sesli kitaplar durdurulduğunda da çalma konumu kaydedilir.

Tüm şarkıları ve çalma listelerini manuel olarak kopyalamak için otomatik senkronizasyon devre dışı bırakılabilir.

Ancak program, yalnızca iPod’a müzik kopyalayabilir ancak bunun tersi olamaz, fakat bunu yapmak için üçüncü taraf yazılımlar kullanılabilir.

Unix komut satırı araçlarını kullanarak veya sadece klasör seçeneklerinde Gizli dosya ve klasörleri göster seçeneğini etkinleştirerek iPod’dan müzik dosyalarınızı sabit sürücüye kopyalayabilirsiniz.

Bilgisayara iPod bağlandığında program tüm kitaplığı eşzamanlamak için yeterli alana sahip değilse, bağlı iPod’un adıyla bir çalma listesi oluşturur.

Bu liste daha sonra kullanıcı tarafından iPod’daki şarkıları ve videoları işlemek için değiştirilebilir. Program ayrıca diğer taşınabilir müzik oynatıcıları da destekler.

Şarkıları harici bir sabit sürücü olarak takılabilen herhangi bir müzik çalarla senkronize etmesine yardımcı olmak için çok sayıda eklentiye sahiptir.

iPod ile müzik eşzamanlamanın tek resmi yolu bu olsa da, iPod’un diğer oynatıcılarla eşzamanlanmasına izin veren başka programlar da vardır. Sürüm 7’ye kadar, satın alınan müzikler iPod’dan bilgisayara kopyalanabilir.

Bilgisayar, iTunes hesabı tarafından yetkinlendirilir ve her hesap için en fazla 5 bilgisayara izin verilir. Fakat bu işlem, içe aktarılan müziğin bilgisayarlar arasında aktarılabileceği anlamına gelmez.

   AppStore

Apple, kullanıcılarının sınırlı bilgisayar kullanımı ve sınırsız sayıda iPod için şarkı satın alabilecekleri ve indirebilecekleri Music Store’u tanıttı.

Bu uygulama iTunes ile tamamen entegredir ve satın alınan şarkılar Apple’ın FairPlay dijital haklar yönetimi DRM sistemi tarafından korunmaktadır.

22 Şubat 2006’da, hizmetin 28 Nisan 2003’te başlatılmasından bu yana 1 milyardan fazla şarkı indirildi.

Linux gibi macOS ve Microsoft Windows dışında başka işletim sistemlerini kullananlar, satın alınan müzikleri kullanamaz, çünkü Linux için iTunes sürümü mevcut değildir.

Bu durumda, bir dizi alternatif oynatıcının geliştirilmesiyle sonucu kullanıcıların kendi ses yazılımlarını veya işletim sistemlerini kullanmalarına izin veren farklı yollar çıktı.

15 Ocak 2008’de, farklı stüdyolardan yüksek çözünürlüklü kiralama seçeneğiyle film kiralama işlevini içeren 7.6 sürümü tanıtıldı.

   İlgili Yazılar

♦ macOS ve Photoshop
♦ macOS Chrome Kurma
♦ VMware Fusion Kurulum
♦ macOS Wine Kurulum
♦ macOS’ta Windows Yazılımı Kurma