Bu yazımızda, Apple Mac bilgisayarında macOS işletim sisteminde VMware Fusion 12 Pro kullanarak yeni bir sanal makine üzerinde Windows 95 nasıl kurulur inceleyeceğiz.
VMware Fusion 12 Pro Kullanarak Mac / macOS Üzerinde Windows 95 Çalıştırma
Microsoft, 24 Ağustos 1995 yılında kullanıcılarına yayınladığı Windows 95 işletim sisteminin ana desteğini 31 Aralık 2000’de genişletilmiş desteğini ise 31 Aralık 2001 tarihinde sonlandırdı.
Windows 95 işletim sistemi Microsoft’un en başarılı girişimiydi. Selefi Windows 3.1 sistemine göre geliştirilen en büyük özellikleri daha iyi kullanıcı arayüzü ve daha basitleştirilmiş tak ve çalıştır aygıtların desteğiydi.
Diğer özellikleri arasında 32 Bit mimari ve uzun dosya adları desteği yer almaktadır. Bu işletim sistemi ile ilk kez başlat menüsü ve görev çubuğu geliştirildi.
Fiziksel bir bilgisayarda Windows 95’in düzgün olarak çalışabilmesi için maksimum 480 MB RAM boyutunu ihtiyacınız vardır.
Bir Mac bilgisayarına sahipseniz yeni nesil donanım üzerinde Windows 95’i çalıştıramayabilirsiniz. Fakat, VMware firmasının macOS sistemleri için geliştirdiği VMware Fusion sanallaştırma yazılımını kullanarak bu eski sistemi bir sanal makine üzerinde çalıştırabilirsiniz.
Windows 95 İçin Yeni Bir Sanal Makine Oluşturma
Mac’inize Fusion yazılımını kurduktan sonra yeni bir sanal bilgisayar oluşturabilir ve Windows’un eski veya yeni işletim sistemlerinden birini kurabilirsiniz.
Adım 1
Sanal makine kurulum yöntemlerinden Create a custom virtual machine (Özel bir sanal makine oluştur) seçeneğini seçiniz ve Continue (Devam Et) butonuna tıklayınız.
Adım 2
Guest işletim sistemi seçim penceresinde Microsoft Windows / Windows 95 sistemini seçiniz ve tekrar Continue tıklayınız.
Adım 3
Sıfırdan bir Windows 95 kurulumu yapacağınız için yeni bir sanal disk oluşturmanız gerekir. Bu yüzden varsayılan olarak seçili olan Create a new virtual disk (Yeni bir sanal disk oluştur) seçeneği ile devam ediniz.
Eğer daha önceden kurmuş olduğunuz bir sistemin sanal disk dosyasına sahipseniz, Use an existing virtual disk (Mevcut bir sanal disk kullan) seçeneğini seçtikten sonra sanal disk dosyasını eklemeniz gerekir.
Adım 4
Windows 95 sanal makinenin özet bilgilerini gösteren pencerede Customize Settings (Ayarları Özelleştir) tıkladıktan sonra varsayılan kurulum lokasyonunu onaylamak için Save (Kaydet) butonuna tıklayınız.
Adım 5
Windows 95 guest makinenin ayarları açıldığında Processors & Memory (İşlemciler & Bellek) tıklayınız ve bellek boyutunu 64 MB olarak yapılandırınız.
Adım 6
Guest makineye yerel ağınızdaki DHCP sunucusundan bir IP adresi atamak istiyorsanız Ethernet ağını seçiniz.
Adım 7
Windows 95 guest makinenin sanal disk boyutunu 3 GB olarak ayarlayınız ve Apply (Uygula) butonuna tıklayınız.
Adım 8
Guest makineye Windows 95 ISO dosyası eklemek için CD/DVD aygıtı ayarlarını açınız ve açılır listeden Choose a disc or disc image (Bir disk veya disk imajı seç) seçeneğine tıklayınız.
Adım 9
Açılan pencerede makalenin altındaki tablodan bilgisayarınıza indirdiğiniz Windows 95 ISO dosyasını seçiniz ve Open (Aç) tıklayınız.
Adım 10
Guest makinede USB flash belleğinizi veya depolama aygıtınızı kullanmak istiyorsanız USB & Bluetooth ayarlarında Add USB Controller tıklayınız.
Adım 11
USB Controller ekledikten sonra uyumluluk ayarını USB 1.1 olarak değiştiriniz.
Adım 12
Sanal bilgisayarın performansını arttırmak amacıyla gelişmiş ayarlarda Troubleshooting (Sorun Giderme) ayarını None (Hiç Biri) olarak değiştiriniz ve Side Channel Mitigations özelliğini devre dışı bırakınız.
Adım 13
Windows 95 sanal bilgisayarın ayarlarını yaptıktan sonra kurulum için onu çalıştırınız.
Windows 95 Kurulumu
Guest işletim sisteminin ayarlarını doğru olarak yapılandırdıktan sistemi çalıştırdıktan sonra fiziksel bir bilgisayar üzerine kurulum yapıyormuş gibi devam edebilirsiniz.
Adım 1
Windows 95 sanal sisteminizi çalıştırdıktan sonra önyükleme ekranında FDISK komutunu yazınız ve Enter’a basınız.
Adım 2
Sanal diskin boyutunu 3 GB olarak ayarladığınız için büyük disk kullanımını etkinleştirmek için ilgili soruyu Y ile yanıtlayınız ve Enter’a basınız.
Adım 3
FDISK Options ekranında birinci seçenek olan Create DOS Partition or Logical DOS Drive üzerinde Enter’a basınız.
Adım 4
Sanal diskte yeni bir partition oluşturduktan sonra birincil birim olarak ayarlamak için tekrar birinci seçenek olan Create Primary DOS Partition seçeneğinde Enter’a basınız.
Adım 5
Sanal diskin bütünlüğü doğrulanıyorken bekleyiniz.
Adım 6
Birincil disk bölümü için mevcut disk alanını kullanmak ve birimi aktif etmek için Y’ye basınız ve ardından Enter’a basınız.
Adım 7
Sanal diskte yeni bir partition oluşturup etkin olarak yapılandırdıktan sonra Fdisk aracını kapatınız ve sanal bilgisayarınızı yeniden başlatınız.
Adım 8
VMware Fusion yazılımında guest makinenizi tekrar ISO dosyasından önyüklemek için Boot Menu açmanız gerekir. Bu yüzden, Boot Menu açmak için sanal sisteminiz açılıyorken ESC’ye basınız.
Adım 9
Boot Menu ekranında klavyenizin yön tuşlarını kullanarak CD-ROM Drive seçin ve Enter’a basınız.
Adım 10
Sanal PC’nizi tekrar ISO dosyası ile boot ettikten sonra A:\ biriminde format C: komutunu yürütünüz ve C sürücüsünü biçimlendiriniz.
format C:
Adım 11
C sürücüsü için yeni bir birim etiketi belirlemek istiyorsanız Volume Label kısmında belirtebilirsiniz. Birim etiketi olmadan C sürücüsünü onaylamak için Enter’a basabilirsiniz.
Adım 12
Windows 95 kurulum dosyalarını kopyalamak C sürücüsüne geçmeniz ve yeni bir klasör oluşturmanız gerekir. Aşağıdaki görüntüdeki gibi C sürücüsüne geçtikten sonra mkdir komutu ile WIN95 adında yeni bir klasör oluşturunuz.
Daha sonra ISO dosyasının takılı olduğu sürücüye geçiniz ve kurulum dosyalarını oluşturduğunuz WIN95 klasörüne kopyalamak için “copy R:\WIN95\*.* C:\WIN95” komutunu yürütünüz.
C:
mkdir WIN95
R:
copy R:\WIN95\*.* C:\WIN95
Adım 13
Sistem dosyalarını kopyaladıktan sonra C sürücüsündeki WIN95 klasörüne gidiniz ve Windows kurulumunu başlatmak için WIN95 dizininde setup komutunu yürütünüz.
C:
cd WIN95
setup
Adım 14
Windows kurulumundan önce Microsoft ScanDisk aracı açılacak ve C sürücüsündeki dosya yapısını kontrol edecektir.
Adım 15
Dosya sistemi denetlendikten sonra Windows 95 Setup ekranında Continue tıklayınız.
Adım 16
Setup, Windows için kurulum sihirbazını hazırlıyorken bekleyiniz.
Adım 17
Microsoft Windows 95 lisans anlaşmasını okuduktan sonra kabul etmek için Yes tıklayınız ve devam ediniz.
Adım 18
Kurulum sihirbazının ilk aşamasında sanal bilgisayarınız hakkında bilgi toplanacaktır.
Adım 19
Windows 95’i C dizininden başka bir konuma kurmak istiyorsanız Other Directory kısmından lokasyonu değiştirebilirsiniz. Windows işletim sistemlerini varsayılan C:\WINDOWS dizinine kurmak önerildiği için bu pencerede direk olarak Next’e tıklayınız.
Adım 20
Windows 95’i yüklemek için yeterli disk alanı denetleniyorken bekleyiniz.
Adım 21
Kurulum seçeneklerinde varsayılan olarak seçili olan Typical (Tipik) ile devam ediniz.
Adım 22
Microsoft Windows 95 işletim sisteminizin ürün anahtarını yazınız ve Next’e tıklayınız.
Adım 23
Windows 95 sanal işletim sisteminiz için bir kullanıcı adı yazınız.
Adım 24
Kurulum sihirbazı sanal bilgisayarınızdaki donanımları taramasını istiyorsanız listedeki aygıtları seçiniz ve Next’e tıklayınız.
Adım 25
Kurulum sihirbazı guest makinenizdeki donanımları analiz ediyorken bekleyiniz.
Adım 26
Sanal sisteminiz için en yaygın bileşenleri kurmayı seçiniz ve devam ediniz.
Adım 27
Windows’u kullanırken karşılaştığınız olası sistem hatalarını onarabilmenizi kolaştıracak Startup Disk oluşturabilirsiniz. Fakat, sanal bilgisayarda Startup Disk oluşturmaya gerek yoktur. Bu yüzden “No, I do not want a startup disk” seçiniz ve Next’e tıklayınız.
Adım 28
Kurulum sihirbazının ikinci aşamasında sistem dosyaları yerel sanal diske kopyalanacaktır.
Adım 29
Sanal bilgisayarınıza Windows 95 kuruluyorken bekleyiniz.
Adım 30
Sistem kurulumundan sonra floppy aygıtını guest makineden çıkarmayı onaylamak için OK’a tıklayınız.
Adım 31
Windows 95 sanal bilgisayarınız ilk kez çalıştırılmak için hazırlanıyorken bekleyiniz.
Adım 32
Guest makinenizi yerel ağda kullanabilmeniz için bilgisayar adı ve çalışma grubu adı yazınız.
Adım 33
Kurulum sihirbazı denetim masası ayarlarını ve başlat menüsündeki programları yapılandırırken karşınıza çıkan pencerede yaşadığınız bölgeye göre tarih ve zaman ayarlarınızı yapılandırınız.
Adım 34
Yazıcı ekleme sihirbazını kapatınız ve devam ediniz.
Adım 35
Kurulum sihirbazı sanal sisteminizi yapılandırmayı tamamladıktan sonra OK’a tıklayınız ve sisteminizi yeniden başlatınız.
Adım 36
Sanal sisteminiz yeniden başladığında oluşturduğunuz kullanıcı adınızı yazınız ve OK’a tıklayınız. Daha sonra Windows Password penceresinde herhangi bir parola yazmadan OK’a tıklayınız.
Adım 37
Sanal bilgisayarınız açıldığında Windows 95 işletim sisteminizin masaüstü görünümü aşağıdaki gibi olacaktır.
VMware Tools Kurulumu
macOS üzerinde VMware Fusion ile Windows 95 kurulumu sonrası guest sisteminizin performansını arttırmak, ekran çözünürlüğünü düzeltmek veya host’unuz ile VM’niz arasında sürükle bırak yöntemi ile dosya transfer edebilmeniz için VMware Tools kurmanız gerekir.
Adım 1
Sanal makineniz çalışıyorken Fusion yazılımının araç menüsünde Virtual Machine / Install VMware Tools tıklayınız.
Adım 2
VMware Tools kurulum sihirbazı açıldığında devam etmek için Next’e tıklayınız.
Adım 3
Kurulum seçeneklerinde Complete (Tümü) seçtiğinizde oluşturduğunuz sanal PC’yi VMware firmasının diğer ürünleri ile birlikte kullanabilirsiniz.
Adım 4
Sanal makine sürücülerini kurmayı başlatmak için Install (Kur) tıklayınız.
Adım 5
Kurulum sırasında Warning 25010 hatası ile karşılaştığınızda Yes’e tıklayınız ve ardından HTML Help güncellemesini kurmayı onaylayınız.
Adım 6
VMware Tools kurulumunun son aşamasında SVGA sürücüsünü manuel olarak kurmanızı isteyen uyarı penceresinde OK’a tıklayınız.
Adım 7
VMware Tools kurduktan sonra guest sanal sisteminizi yeniden başlatınız.
Adım 8
Guest sisteminiz açıldığında My Computer (Bilgisayarım) üzerine sağ tuşa tıklayınız ve ardından System Properties (Sistem Tercihleri) tıklayınız. System Properties penceresinde sanal makinenin sürücülerini görüntülemek için Device Manager (Aygıt Yöneticisi) tıklayınız ve Display Adapters (Görüntü Bağdaştırıcıları) listesini genişletiniz.
Sanal makinenin ekran sürücüsünü kurmak için Standard PCI Graphics Adapter (VGA) sürücüsünü seçiniz ve ardından Properties tıklayınız.
Adım 9
Görüntü bağdaştırıcısının özellikleri açıldığında Update Driver (Sürücüyü Güncelle) butonuna tıklayınız.
Adım 10
Sürücü güncelleme sihirbazında önerilen kurulum yöntemi seçiliyken Next’e tıklayınız ve ardından Other Locations (Diğer Konumlar) tıklayınız.
Adım 11
Görüntü bağdaştırıcısının sürücüsünün konumunu belirtmek için Browse (Göz at) tıkladıktan sonra C:\Program Files\VMware\VMware Tools\Drivers\video konumunu seçiniz ve devam ediniz.
Adım 12
Windows, ekran sürücüsünü bulduktan sonra kurulumu tamamlamak için Finish (Bitir) tıklayınız.
Adım 13
Sürücü dosyaları kopyalanırken vmx_svga.drv dosyasının konumunu belirtiniz ve devam ediniz.
Adım 14
Windows 95 guest sisteminizin görüntü bağdaştırıcı sürücüsünü yükledikten sonra sanal sisteminizi yeniden başlatınız.
Adım 15
Sanal sisteminiz yeniden başlıyorken Windows Protection Error hatası alabilirsiniz. Bu hatayı gidermek için makalenin altındaki tablodan FIX95CPU.ISO dosyasını bilgisayarınıza indiriniz.
Adım 16
Sanal bilgisayarınıza FIX95CPU.ISO dosyasını ekleyiniz.
Adım 17
Guest makinenizi CD/DVD aygıtından boot etmek için ayarlardan Startup Disk tıklayınız ve ardından aygıtı seçiniz ve Restart butonuna tıklayınız.
Adım 18
Sanal sisteminizi High-Speed Processor Support Setup Version 3.0 by LoneCrusader yazılımı ile önyükledikten sonra klavyenizden herhangi bir tuşa basınız.
Adım 19
Readme dosyasını okumayı atlamak için N tuşuna basınız ve ardından işlemci desteğini kurmak için herhangi bir tuşa basınız.
Adım 20
FIX95CPU başarıyla yüklendikten sonra sanal sistemizi bu kez diskinizden boot ediniz.
Adım 21
Windows 95 PC’niz açıldığında görüntü özelliklerinden sisteminizin ekran çözünürlüğünü ve renk bitini değiştirebilirsiniz.
Adım 22
VMware Tools kurduktan sonra ve ekran bağdaştırıcısını manuel olarak kurduktan sonra Mac’iniz ve guest makineniz arasında sürükle bırak yöntemi ile dosya kopyalayabilirsiniz.
Adım 23
Ayrıca, sanal bilgisayarınızı tam ekran çözünürlüğe uyarlayabilirsiniz.
İnternet Bağlantısını Yapılandırma ve Test Etme
Mac bilgisayarınıza kurduğunuz guest işletim sistemlerinde İnternet bağlantısına ihtiyaç duyabilirsiniz. Bu yüzden çalıştırdığınız işletim sisteminin versiyonuna göre yerel ağ ayarlarınızı yapılandırmanız gerekebilir.
Adım 1
Windows 95 sisteminde Başlat menüsünden MS-DOS Prompt açınız ve ping 8.8.8.8 komutunu yürüterek Google sunucularına ping atmayı deneyiniz. Eğer aşağıdaki görüntüdeki gibi ping hatası alırsanız, sisteminizde TCP/IP protokolünü yüklemeniz gerekir.
Adım 2
TCP/IP protokolünü yüklemek için Network Neighbors (Ağ Komşuları) üzerinde sağ tuşa tıkladıktan sonra Properties tıklayınız.
Adım 3
Ağ bağdaştırıcılarını içeren Network penceresinde Add (Ekle) tıkladıktan sonra ağ bileşeni seçme penceresi açılacaktır. Ağ bileşenleri listesinde Protocol seçiniz ve tekrar Add tıkladıktan sonra ağ protokolü seçme penceresinde Microsoft / TCP/IP seçiniz ve OK’a tıklayınız.
Adım 4
TCP/IP’yi ekledikten sonra sanal sisteminizi yeniden başlatınız ve tekrar Google sunucularına ping atmayı denediğinizde bu kez ağ bağlantınızın sorunsuz olduğunu görebileceksiniz.
Adım 5
Ağ bağlantınızı sınadıktan sonra The Internet açınız ve Google anasayfasını ziyaret ederekte bağlantınızı kontrol edebilirsiniz.
Ses Sürücüsü Kurulumu
Sanal bilgisayarınızda ses aygıtının sürücüsünü yüklemediğiniz elbette sistem seslerini duyamayacaksınız. Bu yüzden, Windows 95 sisteminizin ses aygıtının sürücüsünü yüklemelisiniz.
Adım 1
Sistem Özellikleri’ni açtığınızda Device Manager (Aygıt Yöneticisi) sekmesinde sisteminizde kurulu olmayan sürücüleri görebilirsiniz. Burada PCI Multimedia Audio Device aygıtının sürücüsünü kurduğunuzda sistem seslerini duyabileceksiniz.
Adım 2
Makalenin altındaki tablodan bilgisayarınıza indirdiğiniz Audio sürücüsünü sanal makinenize kopyaladıktan sonra epw9xup setup dosyasını çalıştırınız.
Adım 3
Audio Driver kurulumu sırasında msjstick.drv ve vjoyd.vxd hatası alırsanız, sürücü klasörünün konumunu belirtiniz ve kurulumu tamamlayınız.
Adım 4
Creative Ensoniq AudioPCI kurduktan sonra aygıt yöneticisinde iki aygıtın tamamen kurulmadığına dair sarı ünlem göreceksiniz. Bu sorunları gidermek için guest makinenin vmx dosyasını düzenlemeniz gerekir. Bu yüzden sanal sisteminizi kapatınız.
- Creative Ensoniq AudioPCI Legacy Device
- Creative Gameport Joystick
Adım 5
Windows 95.vmx dosyasını metin düzenleyici ile birlikte açınız ve aşağıdaki değerleri seçiniz.
- pciBridge0.present = “TRUE”
- pciBridge4.present = “TRUE”
- pciBridge0.virtualDev = “pciRootPort”
- pciBridge4.functions = “8”
- pciBridge5.present = “TRUE”
- pciBridge5.virtualDev = “pciRootPort”
- pciBridge5.functions = “8”
- pciBridge6.present = “TRUE”
- pciBridge6.virtualDev = “pciRootPort”
- pciBridge6.functions = “8”
- pciBridge7.present = “TRUE”
- pciBridge7.virtualDev = “pciRootPort”
- pciBridge7.functions = “8”
Adım 6
Seçtiğiniz değerleri aşağıdaki değerler ile değiştiriniz ve ardından vmx dosyasını kaydediniz.
- pciBridge0.present = “false”
- pciBridge1.present = “false”
- pciBridge2.present = “false”
- pciBridge3.present = “false”
- pciBridge4.present = “false”
- pciBridge5.present = “false”
- pciBridge6.present = “false”
- pciBridge7.present = “false”
Adım 7
Windows 95 sanal sisteminizi tekrar çalıştırdıktan sonra Sound, video and game controllers altındaki aygıtların sorunsuz olarak çalıştığını görebilirsiniz.
Chipset Kurulumu
Guest makinenizde aygıt yönetisinde gördüğünüz PCI Bridge aygıtını aktif etmek için Chipset sürücüsünü kurmanız gerekir.
Adım 1
Makalenin altındaki tablodan bilgisayarınıza indirdiğiniz Chipset (infinst_280_win32) klasörünü sanal PC’nize kopyalayınız ve ardından klasör içerisindeki Setup dosyasını çalıştırınız.
Adım 2
Intel Chipset Software Installation Utility V2.80.008 kurulum sihirbazında Next’e tıklayınız.
Adım 3
Chipset yazılımının lisans şartlarını okuyup kabul etmek için Yes’e tıklayınız.
Adım 4
Readme dosyasını okuduktan sonra Next’e tıklayınız ve devam ediniz.
Adım 5
Chipset sürücüsünü kurduktan sonra değişikliklerin etkin olması için sanal sisteminizi yeniden başlatınız.
Sistem Sürücüleri Kurulumu
Windows 95 guest işletim sisteminizde PCI System Peripheral aygıtının sürücüsünü kurmak için VM’nizin donanım uyumluluğunu değiştirmeniz gerekir.
Adım 1
Guest sisteminizde aygıt yöneticisini kontrol ettiğinizde PCI System Peripheral aygıtının kurulu olmadığını görebilirsiniz.
Adım 2
Sanal bilgisayarınızı kapattıktan sonra VM’nizin ayarlarında Compatibility (Uyumluluk) ayarlarını açınız ve Hardware Version (Donanım Versiyonu) kısmındaki 18 değerini 6 olarak değiştiriniz ve ayarı kaydediniz.
Adım 3
Sanal bilgisayarınızı tekrar çalıştırdığınızda sistem sürücülerinin sorunsuz olarak yüklendiğini görebilirsiniz.
USB Sürücüsü Kurulumu
Mac’iniz ile guest makineniz arasında dosya transferi yapmanın diğer yollarından biri de USB flash bellek veya harici HDD veya SSD depolama aygıtı kullanmaktır. Fakat, Windows 95’te USB aygıtlarını kullanabilmeniz için ilgili aygıtı etkinleştirmeniz ve depolama sürücülerini kurmanız gerekir.
Adım 1
Makalenin altındaki tablodan Mac’inize indirdiğiniz USB Driver klasörünü sanal sisteminize kopyalayınız. USB Driver/Xusbsupp klasöründeki Xusbsupp setup dosyasına çift tıklayınız ve kurulumu başlatınız.
Sisteminize eXtended USB Supplement kurmak istiyor musunuz soru penceresinde Yes butonuna tıklayınız.
Adım 2
eXtended USB Supplement lisans anlaşmasının tümünü görebilmek için Page Down tuşuna basabilirsiniz veya lisans şartlarının tümünü kabul etmek için tekrar Yes butonuna tıklayabilirsiniz.
Adım 3
eXtended USB Supplement kurduktan sonra OK’a tıklayınız ve sisteminizi yeniden başlatınız.
Adım 4
Mac bilgisayarınızın USB 2.0 portuna bir flash disk takınız ve açılan pencerede “Connect to Mac” tıklayınız.
Adım 5
Disk Utility aracını açınız ve flash diskinizin dosya formatını MS-DOS (FAT) olarak değiştiriniz ve biçimleyiniz.
Adım 6
Flash belleğinizde Backup adlı yeni bir klasör oluşturunuz.
Adım 7
Flash belleğinizi VM’ye bağlamak için Fusion araç menüsünde Virtual Machine / USB & Bluetooth / Connect (USB’nizin Adı) tıklayınız.
Adım 8
Sürücü güncelleme sihirbazı otomatik olarak açıldığında Generic USB Hub sürücüsünü kurmak için Next’e tıklayınız.
Adım 9
Generic USB Hub aygıtının sürücüsü bulunduktan sonra Finish’e tıklayınız.
Adım 10
Aynı şekilde Generic USB Mass Storage Class Device aygıtının sürücüsünü de kurunuz.
Adım 11
Windows 95 sisteminizde USB sürücüsünü kurduktan sonra sisteminizi yeniden başlatınız.
Adım 12
Sisteminiz açıldığında Bilgisayarım açınız ve Removable Disk (Çıkarılabilir Disk) tıklayınız ve USB diskinizin içeriğini görüntüleyiniz.
Video
Windows 95 ve Driver İndir