Frame Relay (Çerçeve Aktarım), telefon şirketleri tarafından hazırlanan paket tabanlı bir ağ protokolüdür. Ayrıca, halka açık ağlar üzerinden verimli bağlantı yönelimli veri teknolojisi kullanır.
Frame Relay Network Nedir ve Özellikleri Nelerdir?
Frame Relay, ihtiyaçlarını karşılamak için uzak LAN ağlarını birbirine bağlar. Bu nedenle, bu amaç için özel bir ağ hizmeti sağlar.
Bu kurumsal ağ hizmeti, farklı kanalların tek bir iletim hattını paylaşmasına olanak tanır. Kısa sürelerde büyük hacimli trafik gönderebilme özelliği sayesinde ağların verimliliğini artırır.
Frame Relay, OSI modelinin 2. katmanında çalışır. Yapılandırılmış bilgileri çerçeveler halinde iletir. Müşteri iletişimi için birçok protokolü, uygulamayı ve ortamı destekler. Ayrıca, farklı ihtiyaçlar için çok yönlü nakliye hizmeti sunar.
Çok protokollü ağ yapısı, ses iletim standartlarının geliştirilmesine olanak sağlar. Sonuç olarak, çerçeve üzerinden ses iletimi yapılabilir hale gelir.
Uzun mesafeli data iletimi için uygun maliyetli, ancak IP tabanlı çözümler nedeniyle kullanım azaldı. Ancak telekomünikasyon şirketleri, uygulamaları daha çok IP tabanlı çözümlere geçiriyor. ATM teknolojisi, sabit uzunlukta paketler kullanan Frame Relay’den farklıdır. Ek olarak, uygulama için daha pahalı donanım gerektirir.
Frame Relay Özellikleri
Frame Relay, paylaşılan erişim hatları ile ağ karmaşıklığını azaltır. Sonuç olarak, birçok sanal seçim aynı satırı kullanır. Konumlar arasında doğrudan geçiş, gecikmeyi azaltır, performansıyla yanıt süresini iyileştirir. Böylece, ağ içindeki iletişim verimliliğini artırır.
Ağ bağlantıları hata durumunda otomatik yönlendirme. QoS, LAN performansını artırır. Böylece çeşitli senaryolarda kesintisiz iletişim sağlar. Fiyatlandırma mesafeye dayalı değildir; esneklik programları bağlantıları tanımlar. Ayrıca, ağ değişiklikleri diğer hizmetlere göre daha hızlı ve daha uygun maliyetlidir.
Sanal devrelerle bant genişliği verimliliği, hızı ayrıca performansı artırır. Sonuç olarak, gelişmiş ağ yetenekleriyle performansı sağlar. Bu nedenle, veri aktarımı için uygun maliyetli çözümdür.
İnternet için uygun, uzak konumlar arasında orta/yüksek hızlı bağlantılar için idealdir. Ayrıca, hem fiziksel hem de veri bağlantı katmanlarında etkin şekilde çalışır. Frame Relay, 56 Kbps’ye kadar bireysel bağlantılara ve 2,4 Gb/sn’ye kadar fiber bağlantılara sahip standart T1 & T3 hatlarının veri hızlarını destekler.
Daha yaygın olarak, IP datagramlarını VC ağları üzerinden yönlendirmek için veri bağlantı katmanı olarak kullanılır. Ek olarak, verimli veri iletimi için bir kapsülleme işlevi gerçekleştirir. Verileri halka açık İnternet üzerinden değil, özel bir VC ağı üzerinden güvenli bir şekilde gönderir. Böylece, hassas bilgiler için gelişmiş veri güvenliği sağlar.
Frame Relay Yapısında Sanal Devreler
1. PVC (Permanent Virtual Circuits/Kalıcı Sanal Devreler)
PVC sanal devre, kalıcı bağlantılar için kiralık hat gibi çalışır. Ayrıca, önceden belirlenmiş uç düğümler arasında sabit rotalar oluşturur. Bu, aktif veri aktarımı olmadan bile istikrarlı & sürekli bağlantı sağlar.
PVC devresi, kurulum ve bağlantı kesme prosedürlerini ortadan kaldırarak bant genişliğinden tasarruf sağlar. Ek olarak, belirli sanal devrelerin sürekli kullanılabilirliğini sağlar.
2. SVC (Switched Virtual Circuits/Anahtarlamalı Sanal Devreler)
SVC sanal devresi, hedef düğümleri birbirine bağlar. Bu telefon görüşmeleri gibidir. Her sanal devrenin her iki yönde yapılandırılmış bir CIR’si vardır. Her sanal devrenin ayrıca Minimum Taahhüt Edilen Akış (CIR) işareti vardır.
CIR yapılandırması, tıkanıklık veya veri doygunluğu sırasında bant genişliğini garanti eder. Ek olarak, yoğun ağ kullanımında bile sorunsuz akış sağlar.
İletim hızı, istatistiksel çoğullama kullanılarak bağlantının bant genişliği hizmetine ulaşabilir. Ayrıca, LAN kaynaklarının verimli kullanımına optimum data iletimine izin verir.
CIR, kararlı koşullar altında minimum veri hızı sağlar. Ayrıca, LAN bağlantısı bant genişliği ile CIR arasındaki fark EIR’dir (Aşırı Patlama). SVC dinamik olarak ayarlanır. Ancak, iletim tamamlandıktan sonra durur. Ek olarak, düzensiz veri aktarımları da bunları kullanır.
3. DLCI (Data-Link Connection Identifier/Veri Bağlantısı Bağlantı Tanımlayıcısı)
DLCI, bir PVC veya SVC’yi gösteren bir değerdir. DLCI’ler yerel olarak önemlidir. Genişletilmiş LMI spesifikasyonunda, DLCI’ler küresel olarak önemlidir.
4. CIR (Minimum Committed Flow/Minimum Taahhüt Edilen Akış)
CIR, bir Frame-Relay ağı tarafından kabul edilen aktarım hızıdır. Ek olarak, ortalama en az zaman artışı göz önünde bulundurularak saniyede bit cinsinden ölçülür.
5. Reverse ARP (Reverse Address Resolution Protocol/Ters Adres Çözümleme Protokolü)
RARP, cihaz adreslerini bulmak için bir ağda dinamik yollar oluşturur. Ayrıca bu amaçla sanal devreler kullanır.
6. LMI (Local Administration Interface/Yerel Yönetim Arayüzü)
LMI, veri iletimini doğrular. Yerel/multicast DLCI’yi sunucuya gönderir. Ayrıca, ağ altyapısı içinde verimli çok noktaya yayın iletişimi sağlar.
DLCI’ler için genel adresleme veya mevcut durumu gösteren bir durum mekanizması sunar. Dahası, ağın yönetim veya izleme yeteneklerini geliştirir.
7. FECN (Forward Explicit Congestion Notification/İleri Açık Tıkanıklık Bildirimi)
FECN, kaynak-hedef yolundaki tıkanıklığı DTE’ye bildirir. Ayrıca, alıcı cihazın ağ tıkanıklığını etkili bir şekilde yönetmesine ayrıca yanıt vermesine yardımcı olur.
8. BECN (Backward Explicit Congestion Notification/Geriye Dönük Açık Tıkanıklık Bildirimi)
BECN, sıkışık rotaların karşısında hareket eden çerçeveler üzerine kuruludur. Ek olarak, network yollarındaki tıkanıklığın tespit edilmesini ve engellenmesini sağlar.
DTE’ler, BECN bit tetiklemeli akış kontrol eylemleriyle çerçeveler alır. Dahası, üst düzey protokolleri buna göre yapılandırırlar.
Frame Relay Ağını Yapılandırmada kullanılan Aygıtlar nelerdir?
Frame Relay cihazlarını iki gruba ayırıyoruz:
1) DTE (Veri Terminal Ekipmanı)
DTE, Çerçeve Aktarımı uç noktası olarak hizmet veren Veri Terminal Ekipmanı anlamına gelir. Ek olarak, müşteri ekipmanı ile Frame Relay arasında arabirim görevi görür.
Bu ekipman, bağlantıları kurar daha sonra sonlandırır. İletilen verileri yöneterek işler. Ayrıca, verimli iletişim ve veri işlemenin sağlanmasında çok önemli bir rol oynar. Artı, ağ iletişim sürecini önemli ölçüde etkiler.
2) DCE (Veri Devresi Sonlandırma Ekipmanı)
Kiralık hat sağlayıcı, DCE adı verilen özel bir ekipmana sahiptir. Bu ekipman, ağlarda iletişime yardımcı olur.
Farklı yerler arasında veri göndermeye yardımcı olur ve sağlayıcı tarafında bağlantının iyi olmasını sağlar. Ayrıca her şeyin güvenli dahası iyi çalışmasını sağlar.
Bu ekipman önemlidir çünkü kiralık hat bağlantılarının güvenilir & emniyetli olmasını sağlar. Dahası ağın düzgün çalışmasına yardımcı olur.
Avantajları
OSI’nin ikinci katmanında, Frame Relay, kontrol & yeniden iletim hizmetlerine ihtiyaç duyar. Bu servisler de kendi çerçevelerinde servis kontrolü ile ilgili temel bilgilere sahiptir. Kısacası, X.25 ağ teknolojisinde olduğu gibi seviye 3 kontrol başlığı yoktur.
Bu ağ topolojisi ile geniş alan ağlarını yapılandırmak için idealdir. Fiziksel ekipman değişiklikleri isteğe bağlıdır. Bağlantı düzeyinde minimum değişiklikler meydana gelir. Ayrıca, LAN iletim sürecinde hayati bir rol oynar.
Yerel ağları orta ve uzun mesafelerde birbirine bağlayarak 45 Mbps’ye kadar mükemmel performans sağlar. Önemli miktarda veriyi hızlı ve eşzamansız olarak değiş tokuş etmek için iyi çalışır. Ek olarak, önemli miktarda data göndermede çok iyidir.
Frame Relay ağları aynı anda veri ve ses gönderir. Bir Frame Relay Access Device (FRAD), bu hizmeti müşterinin bulunduğu yerde gerçekleştirir.
Uçtan uca bir hizmet olarak müşteri ağını yönetir. Ancak özel hatlarda yönetim fonksiyonu müşterinin sorumluluğundadır.
9000 baytlık bir çerçeve boyutunu korur ve tüm LAN’larda çerçeveler barındırır ve sağlar.
Dezavantajları
Teknoloji daha iyiye gittiği için Frame Relay ağlarının yerini yeni algoritmalar alıyor. İşte Frame Relay ile ilgili bazı dezavantajlar:
- Düşük Hız ve Bant Genişliği: Frame Relay, daha yeni teknolojilere göre daha yavaş data hızlarına ve paket göndermek ve almak için daha az alana sahiptir.
- Paket Kaybı: Paket kaybı, çok fazla trafik olduğunda meydana gelir. Bu da verilerin güvenli şekilde gönderilmesini zorlaştırır. Bu nedenle, bilgi gönderip almayı zorlaştırır.
- Değişken Gecikme Süreleri: Gerçek zamanlı uygulamalar, gecikme süreleri değiştiğinde bunu kullanamaz. Gerçek zamanlı olarak bilgi göndermeyi zorlaştırabilir.
- Yönetimin Karmaşıklığı: Büyük Frame Relay ağlarını kurmak ve çalıştırmak zordur. Bu nedenle, dikkatli dikkat ve kontrol becerilerine ihtiyaç duyar.
- Ölçeklenebilirlik Sorunları: Frame Relay, kapsamlı ağlar için büyüme konusunda yardıma ihtiyaç duyabilir.
- Teknolojik Eskime: MPLS & diğer ağ teknolojileri, Frame Relay’in yerini almıştır.
- Güvenlik Sorunları: Daha fazla güvenlik önlemi gerektiren güvenlik riski oluşturabilir. Böylece data aktarımının güvenli kalmasını sağlar.
- Karmaşık Hat Konfigürasyonları: Hatları kurmada farklı yollara ihtiyaç duyar, bu da kontrolü daha karmaşık hale getirir. Bu nedenle, ağın iyi çalışmasını sağlamak amacıyla dikkatli yönetim gerekir.
- Destek: BT şirketleri, daha yeni teknolojiler lehine Frame Relay’i kaldırıyor. Bu nedenle, gelecekte yeterli yardım olmayabilir.
Frame Relay & X.25 Arasındaki Farklar
Karşılaştırma: | Frame Relay | X.25 |
---|---|---|
Trafik Türü | Veri/Ses | Veri |
Kaynak Paylaşımı | Hayır | Evet |
Hata Tespiti | Hayır | Evet |
Hata Kurtarma | Hayır | Evet |
Uygulamalar | Yüksek hız, düşük gecikme, yoğun trafik ve daha fazlası için uygundur. Ayrıca, uçtan uca yönetim ve artırılmış site bağlantısı sunar. | Kontrollü ağlarda düşük ve orta hızlarda çalışabilir. Böylece birçok yeri verimli bir şekilde merkezi tesise bağlar. |
Protokoller | OSI’nin 2. katmanında çalışır. | OSI’nin 3. katmanında görev yapar. |
Hata Oranı | Ağın, hata kontrolünün, akış kontrolünün ve kullanıcı terminal ekipmanının işlevselliğini yönetir. | Analog devre tasarımı yüksek iletim hatalarına neden olur. Bu nedenle, hata düzeltme mekanizmaları esastır. |
Hız Sınırı | 64 Kbps/45 Mbps | 64 Kbps/2.400 bps |
Ağ Yönetimi | Müşteri tarafından | Sağlayıcı tarafından |
Sonuç
Bu makaleyi özetleyecek olursam, Frame Relay günümüzde bazı konumlarda hala etkin olarak kullanıyorlar. Eski bir teknoloji olsa da, tam olarak ne olduğunu bilmemiz önemlidir. Hem veri aktarımı hem de uygun maliyetli olmasından dolayı eski yapılarda tercih ettiğimiz bir ağ protokolüydü.
Zaman geçtikçe, IP tabanlı ağ çözümleri gelişti. Bu yüzden, Frame Relay ağların kullanımı önemli ölçüde azaldı. Ancak, sanal devre, PVC, SVC, DLCI gibi özellikleriyle yeni teknolojilerin önünü açtı.