VLAN Nedir, Ne İşe Yarar?

Sanal Yerel Alan Ağı (VLAN), bir dizi makineyi mantıksal ve fiziksel olmayan bir şekilde bir araya getiren yerel bir ağdır. IEEE tarafından geliştirilmiştir ve OSI Layer 2 katmanında çalışır.

VLAN Nedir? Ne İşe Yarar?

VLAN (Sanal LAN)

Günümüzde, fiziksel ağlar genellikle cihazlar arasındaki veri trafiğini yöneten cihazlardan biri veya daha fazlasına dayanmaktadır. Bunu yapmak için, tüm ağ kabloları farklı bilgisayarların iletişim kurmasını sağlayan anahtara bağlanır. Daha sonra bu anahtarların yüzlerce cihazı birbirine bağlarken nispeten düzgün bir iletişim sağlar. Bununla birlikte, fiziksel tesiste hiçbir şeyi değiştirmeden bu büyük ağların parçalanması uygun olabilir.

VLAN, bağlantılar tarafından yapılan büyük bir fiziksel ağ içinde oluşturulan daha küçük bir mantıksal bölümdür. Yerel ağın birkaç anahtara yayılması, burada sorun yaratmaz. Tek önemli olan, anahtarın bir sanal LAN grubu ile uyumlu olmasıdır. Yalnızca yönetilen anahtarlar sanal LAN’lar oluşturabilir.

Bu nedenle paketlerin dağıtımı doğrudan anahtarlardan geçer. Sistem yöneticileri farklı bağlantı noktalarının hangi sanal yerel ağa ait olduğunu tanımladığı için bu gruplar statiktir. VLAN’ların farklı şekilde gruplandırılması gerekiyorsa, bağlantı noktalarının anahtar yapılandırmasında yeniden dağıtılması gerekir.

Öte yandan, her bir bağlantı noktası yalnızca tek bir VLAN’ın parçası olabilir. Bir VLAN’daki cihazların başka bir VLAN ile iletişim kurması gerekiyorsa, bu iletişim, bir ev ağı ile İnternet arasındaki iletişim için olduğu gibi, mesaj paketlerini iletebilen bir yönlendirici aracılığıyla yapılmalıdır.

Normal şartlar altında, her zaman yönetilebilir bir Switch’te bir adet VLAN mevcuttur. Bu grup, Native VLAN olarak adlandırılmaktadır. Switch portlarına takılan her bir istemci otomatik olarak Native VLAN’a üye olur ve diğer istemciler ile iletişim kurar. Her Switch üzerinde bu grup varsayılan olarak VLAN1 olarak yapılandırılmıştır.

Tagged (Etiketli) VLAN Nedir?

Etiketli bir VLAN durumunda, VLAN’lara atama daha dinamiktir: anahtarda tanımlanmak yerine, tahsis VLAN’ın etiketindeki bir etikette yapılır. Bu yüzden bu tekniğe port başına VLAN diyoruz. Etiket, içinde bulunduğumuz VLAN’ı belirtir ve bir anahtar, iletişimin hangi segmentte gerçekleştiğini belirleyebilir ve mesajı iletebilir.

Bir VLAN etiketi 32 bite sahiptir ve doğrudan Ethernet çerçevesindeki gönderenin MAC adresinden sonra görünür. Etiket, protokolü tanımlamak için 16 bit ile başlar: Etiket Protokolü Tanımlayıcısı (TPI), bir VLAN Kimliğinin doldurulmuş olup olmadığını gösterir. Ve bir çerçeveyle işaretlenmişse, bu bloklar 0x8100 değerini ifade eder.

Çerçevenin sonraki üç biti, mesajın önceliğine işaret eder. Kanonik Format Tanımlayıcı (CFI) için bir bit izlerler. Bu alan yalnızca Ethernet adresleri ve belirteç halkası arasındaki uyumluluğu sağlamak için kullanılır.

Yalnızca son on iki bit içerisinde protokol, sanal yerel ağın (VID) gerçek tanımlayıcısından bahseder. Bu alanın uzunluğu 4.096 farklı VLAN’a izin verir. Her sanal LAN kendi numarasını alır. Etiketli VLAN’ları doğrudan ağ kartları üzerinden gerçekleştirmek de mümkündür. Örneğin, Linux bu varsayılan standardı desteklemektedir. Ancak Windows kullanıcıları için, ağ kartı üreticisine bağlıdır. Ek olarak, daha sonra aygıt sürücüsü kullanılarakta yapılandırılabilir.

Burada sunulan çerçeve prensibi IEEE 802.1q standardını izler. Bu en çok kullanılan değişkendir, ancak VLAN etiketlerini bir mesaj paketine yerleştirmek için başka olasılıklar da vardır. Örneğin, Cisco anahtarları için Anahtarlar Arası Bağlantı Protokolünü (ISL) kullanır. Birden fazla VLAN’a izin vermek için, bu protokol tüm veri çerçevesini içerir.

Etiketli bir VLAN’ın bağlantı noktası atanmış bir VLAN’a göre avantajı, birden çok anahtar arasındaki bağlantıdır. Port başına VLAN olması durumunda, anahtarlar arasına en az iki kablo takılmalıdır, çünkü her VLAN kendi kablosuna ihtiyaç duyar. Etiketli VLAN’lardaki gövdelerin durumunda, dağıtım çerçeve bilgisi kullanılarak yapıldığından bir kablo yeterlidir. Anahtar, VLAN’ı tanımlar ve ikinci anahtara iletir. Etiket daha sonra kaldırılır ve paket doğru alıcıya gönderilir.

Ne İşe Yarar?

Sanal LAN’lar broadcast domaini desteklediğinden dolayı oluşturulan her yapı birer ağ olarak kabul edilir. Bir işletme içerisinde görev birimleri, bina içerisinde ayrı ayrı konumlandırılır. Örneğin; Binanın Kat1, Kat2 ve Kat3’ünde aynı birimden (Araştırma) 3 oda olduğu düşünelim.

Farklı konumlarda görev yapan birimler arasında veri iletimi için VLAN devreye girer. Örneğin, aşağıdaki görüntü size Cisco Switchler’de üzerinde VLAN’lar oluşturularak tasarlanan bir ağ topolojisini gösterir.

Packet Tracer'da Sanal LAN Yapılandırma

Yukarıdaki görüntüde her katta farklı LAN grupları olduğu için böyle bir yapıda mutlaka VLAN’ları kullanmak gerekir.

Avantajları

VLAN kullanmanın avantajı ağ topolojisine göre değişebilir. Temel avantajları şunlardır;

1. Her VLAN bir broadcast domain’dir.
2. Bir istemci broadcast çerçevesi gönderdiği zaman, yalnızca o VLAN’a ait üyeler broadcast çerçevesini alır.
3. Oluşturulan bir VLAN’a üye olan kullanıcı, diğer VLAN’lar ile iletişim kuramaz.
4. Yukarıdaki görüntüden yola çıkarak her katta bir IT çalışanı barındırılabilir.
5. Network trafiğini gereksiz yere meşgul etmemek için Printer (Yazıcı) gibi aygıtları farklı VLAN’lara üye yapılabilir.
6. VoIP (Ip Üzerinden Ses) IP telefonları için farklı bir VLAN oluşturulabilir.
7. VLAN’ları destekleyen Wireless Access Point (Kablosu Erişim Noktası) ağ aygıtları kullanarak, kablosuz misafir ağları oluşturulabilir.

Yapılandırma ⇒ Video

Packet Tracer kullanarak Virtual LAN yapılandırması için aşağıdaki videoyu izleyebilir ve ayrıca bize destek olmak için YouTube kanalımıza abone olabilirsiniz!

   Son Söz


Bu yazımızda, Cisco veya başka bir marka Switch üzerinde yerel ağları daha verimli kullanmamıza izin veren VLAN’ı inceledik. Bu yapıyı kullanarak ağ trafiğinizi önemli ölçüde arttırabilirsiniz. Bizi takip ettiğiniz için teşekkürler!

   İlgili Yazılar


Switch Nedir?
Cisco Port
PAT Nedir?
Native Virtual LAN
♦ Access Port

14 Comments

  1. Naseh 14 Ağustos 2018

    Sağ olun

    Yanıtla
    • tolqabaqci 15 Ağustos 2018

      Yorumunuz için teşekkürler…

      Yanıtla

Add a Comment

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir